Do połowy XVII wieku Lublin pozostawał żywym ośrodkiem gospodarczym, politycznym i kulturalnym. Nie ominęła go wszak ogólnopolska katastrofa II połowy tego stulecia oraz zniszczenia wojenne całej Rzeczypospolitej. Miasto utraciło swą rangę jednego z najświetniejszych ośrodków handlowych, a tym samym zamieniło się prowincjonale miasto kresowe.
Artykuły ze słowem kluczowym "Lubelska Komisja Dobrego Porządku"
Nowa, oświeceniowa z ducha polityka państwa z lat 80. XVIII wieku w sprawach miejskich przyczyniła się do wzrostu aktywności samego mieszczaństwa. Za czasów Sejmu Wielkiego osiągnęła swą kulminację, przełamując ostatecznie tradycyjny partykularyzm władz i społeczności miejskich. Myśl uzdrowienia gospodarki i stosunków komunalnych poprzez tworzenie lokalnych komisji szlacheckich już od 1764 roku znajdowała coraz liczniejszych zwolenników w oświeconych kręgach. Dopiero jednak po I rozbiorze nowa tendencja utrwaliła się, zyskując mocne wsparcie Rady Nieustającej.