Zamojska 25 w Lublinie
Historia nieruchomości zlokalizowanej w Lublinie przy ulicy Zamojskiej 25.
Spis treści
[Zwiń]Lokalizacja
Dawny numer policyjny: 258b
Numer hipoteczny: 866
Numer przed 1939: Zamojska 25
Numer po 1944: Buczka 25
Numer obecny: Zamojska 25
Funkcje
Budynek pełniący funkcje usługowo-mieszkalne. Zakłady handlowe w 1936 roku to skład żelaza „Ferrum”, Nachmana Goldberga, sklep galanteryjny Mordki Klanga, sklep galanteryjny, Kiwii Bizman, Sklep mwski, Longina Chamskiego. W 1940 istniały dwa sklepy galanteryjne i jeden sklep spożywczy.
Kalendarium
1877 – wydzielenie działki należącej do Ksawerego Wendrowskiego (Wędrowskiego)
1888/89 – wzniesienie dwupiętrowej kamienicy i oficyn
1889 – budowa wolnostojącej parterowej oficyny
1890 – zastawienie nieruchomości w Towarzystwie Kredytowym
1893 – nieruchomość kupuje na licytacji Stanisław Bartoszewski
do 1905 – rozbudowa oficyny północnej w głąb podwórza
1909 – rozbudowa oficyny połuniowej, budowa przybudówki od zachodu
przed 1913 – rozbudowa i nadbudowa oficyny tylnej
1918 – nieruchomość przechodzi na własność Jadwigi Janiny Szumiłło
1934 – nieruchomość przechodzi na własność Jana Szumiłło
21 lipca 1934 – pismo Zarządu Miejskiego nakazujące rozbiórkę suteryny
9 sierpnia 1934 – pismo Jana Szumiły do Zarządu Miejskiego informujące o problemach z wykonaniem nakazu
11 lipca 1934 – pismo Emilii Andrzejewskiej w sprawie złego stanu zachowania mieszkania
17 lipca 1934 – oględziny nieruchomości przez Inspekcję Budownictwa
21 lipca 1934 – zarządzenie wykonania robót budowlanych
3 października 1934 – oględziny nieruchomości przez Inspekcję Budowlaną
2 listopada 1934 – pismo Zarządu Miejskiego stwierdzające zły stan zachowania suteryny zajmowanej przez Emilię Andrzejewską
7 listopada 1934 – odwołanie Emilii Andrzejewskiej od pisma Zarządu Miejskiego
1936 – remont budynku frontowego; sporządzenie Ankiety nieruchomości na użytek Inspekcji Budownictwa
8 marca 1938 – podanie Mordki Klanga do prezydenta miasta o zatwierdzenie projektu urządzenia reklamowego
20 kwietnia 1939 – prośba Mordki Klanga do Zarządu Miejskiego o pozwolenie na wykonanie urządzeń wodociągowo-kanalizacyjnych
24 kwietnia 1939 – pozwolenie na wykonanie urządzeń wpodociągowo-kanalizacyjnych
17 czerwca 1940 – sporządzenie Karty realności na potrzeby Inspekcji Budownictwa
24 marca 1942 – zalanie mieszkania
8 sierpnia 1942 – zawiadomienie o ubytku cegieł w ścianie domu
24 maja 1944 – prośba o ocenę stanu zachowania lokalu nr 26
4 października 1947 – prośba o ocenę stanu zachowania lokalu nr 25
7 października 1947 – oględziny lokalu przez Inspekcję Budownictwa, stwierdzenie złego stanu zachowania lokalu nr 25
1 lipca 1948 – oględziny nieruchomości dokonane przez Inspekcję Budownictwa
18 lipca 1948 – zarządzenie wykonania robót budowlanych
8 listopada 1948 – oględziny budynku dokonane przez Inspekcję Budownictwa
19 maj 1949 – oględziny budynku dokonane przez Inspekcję Budownictwa
23 sierpnia 1949 – oględziny budynku dokonane przez Inspekcję Budownictwa
25 sierpnia 1949 – zarządzenie wykonania robót budowlanych
Historia
Działka przy ulicy Zamojskiej 25 została wydzielona pod koniec lat 80. XIX wieku z nieruchomości ulokowanej na południowy-zachód od wlotu ulicy Bernardyńskiej. W pierwszej połowie XIX wieku działka stanowiła integralną część działki Ferdynanda Brauna o numerze policyjnym 257/258. W roku 1877 parcela przesżła w ręce Ksawerego Wendrowskiego i otrzymała osobny numer 258b.
W latach 1888/89 na terenie działki wzniesiono dwupiętrową kamienicę frontową z dwiema dwupiętrowymi, trójosiowymi oficynami. W 1889 roku przy południowej granicy działki wzniesiono wolnostojącą oficynę.
W 1893 roku nieruchomość kupił na publicznej licytacji Stanisław Bartoszewski. Do 1905 roku rozbudowano oficynę północną w głąb podwórza. W 1909 roku podobnie rozbudowano oficynę południową. Przed 1913 rozbudowano nadbudowano oficynę tylną.
W 1918 roku właścicielką nieruchomości zostaje córka Bartoszewskiego Jadwiga Janina Szumiłło, a w 1934 Jan Szumiłło. Stan zachowania budynków pogarszał się. Wiadomo, że w 1936 roku przeprowadzono remont.
9 sierpnia 1934 właściciel nieruchomości, Jan Szumiło, informuje Zarząd Miejski, że powodem, dla którego dotychczas nie zastosował się do nakazu rozbiórki sueryny z 21 lipca 1934 roku jest zajmowanie lokalu przez Emilię Andrzejewską, która mimo złego stanu technicznego lokalu, nie chce go opuścić.
W odpowiedzi skierowanej do Wydziału Budowlanego Magistratu, Emilia Andrzejewska pisze: „Zajmuję wraz z małoletnimi dziećmi, z których jedno jest chore, mieszkanie pod wyżej wymienionym adresem, a mianowiciue suterynę po lewej stronie bramy, gdy się wchodzi do podwórka. Suteryna ta urąga wszelkim kardynalnym wymogom higieny i bezpieczeństwa. Podłoga jest zupełnie zgniła, sufit […] się obrywa i grozi całkowitym zawaleniem, przez sufit przechodzi rura zlewna, a także rura wodociągowa.
W mieszkaniu rośnie grzyb i wszyscy domownicy są chorzy, przyczem sierota Janina Mazurowna lat 11 zwolniona została ze szkoły z powodu cierpienia na łamanie kości, zaś ojciec jej Jan Mazur choruje na gruźlicę kości. Ja jestem opiekunką małych dzieci – sierot przebywających w tem mieszkaniu ze mną”.
17 lipca odbyły się oględziny nieruchomości przez Inspekcję Budownictwa podczas których stwierdzono, że uchybienia szkodliwie oddziałują na zdrowie mieszkańców gdyż: „tynk z sufitu w różnych miejscach w suterynie zamieszkałej przez Emilię Andrzejewską poodpadał częściowo grozi odpadnięciem, ściany mieszkalne wilgotne, suteryna ta stanowi ciemną niską wilgotną prawie o całkowitym zagłębieniu norę i w myśl art. 245 niżej wymienionego rozporządzenia na pobyt ludzi nie nadaje się”. Wobec tego wezwano właściciela, Jana Szumiłło, do skasowania suteryny i zamiany jej na piwnicę, po uprzednim wykwaterowaniu lokatorów.
Ankieta sporządzona na potrzeby Inspekcji Budownictwa w 1936 wymienia na terenie nieruchomości dwupiętrowy, murowany dom mieszkalny, dwie trzypiętrowe i jedną jednopiętrową oficynę mieszkalną.
Mieszkańcy
1936
Właściciel nieruchomości: Jan Szumiłło, syn Jana, zam. ul. Zamojska 25
Zarządca nieruchomości: właściciel
Dozorca: Władysław Misiurek
1940
Właściciel: Jan Szumiłło, ur. 12 lipca 1875, rzym.-kat., rodz. Jan i Tekla, zam. Zamojska 25
Mieszkańcy nieruchomości według zawodu w 1940 roku
Pracownicy umysłowi 1 (na parterze), 8 (na piętrze), 2 (w budynku frontowym), 7 (w oficynie).
Robotnicy 3 (na parterze), 9 (na piętrze), 5 (w budynku frontowym), 7 (w oficynie).
Kupcy i przemysłowcy 1 (na piętrze), 1 (w oficynie).
Rzemieślnicy 4 (na parterze), 16 (na piętrze), 9 (w budynku frontowym), 11 (w oficynie).
Rolnicy 1 (na parterze), 1 (w budynku frontowym).
Lokatorzy według wyznania, płci i wieku w 1940 roku
Ogólna ilość mieszkańców 177
Chrześcijan 141
Żydów 36
Mężczyzn 65
Kobiet 75
Dzieci do lat 6 włącznie 9
Dzieci do lat 7-18 włącznie 28
Opis
Kamienica frontowa założona na planie wydłużonego prostokąta, z dwiema oficynami w układzie podkowy. Budnek trzykondygnacyjny. Elewacja wschodnia symetryczna, siedmioosiowa, z niewielkimi ryzalitami na osi i na skrajach. Część parteru z lizenowymi podziałami, wydzielona gzymsem kordonowym. Na osi, w ryzalicie, i na skrajach drugiego piętra balkony.
Oficyna lewa (południowa) wzniesiona na planie wydłużonego prostokąta z niewielkim ryzalitem. Oficyna w części przylegającej do kamienicy frontowej (starszej) trójkondygnacyjna, w pozostałek czterokondygnacyjna. Elewacja północna niesymetryczna, dwunastoosiowa (część starcza trójosiowa, część nowsza dziewięcioosiowa). Część starsza gładko otynkowana, zwieńczona gzymsem. Część nowsza z kondygnacjami wyodrębnionymi gzymsem kordonowym, zwieńczona gzymsem koronującym.
Oficyna tylna (zachodnia) założona na planie litery „L”, której krótszy bok przylega do oficyny północnej. Do boku budynku od południa przylega przybudówka. Oficyna dwukondygnacyjna. Elewacja wschodnia czteroosiowa, niesymetryczna, z wejściami na skrajach elewacji. Elewacja tylna gładko otynkowana.
Wnętrze
Układ wnętrz jednotraktowy w oficynach, dwutraktowy w kamienicy frontowej.
Otoczenie
Działka posiada kształt zbliżony do prostokąta. Zabudowa działki przebiega wzdłuż granic, tworząc wewnętrzny dziedziniec. W części wschodniej znajduje się trzykondygnacyjna kamienica frontowa. Od zachodu znajduje się piętrowa oficyna wzniesiona na planie litery „L”.