Żmigród 5 w Lublinie
Historia nieruchomości zlokalizowanej w Lublinie przy ulicy Żmigród 5.
Spis treści
[Zwiń]Lokalizacja
Dawny numer policyjny: 207 A
Numer hipoteczny: WM 143, KW 1210, 75
Numer obecny: Żmigród 5
Kamienica na działce w zachodniej pierzei ulicy, pomiędzy posesjami nr 3 i 7
Funkcja
Budynek mieszkalny.
Kalendarium
ok. 1826 – plac położony za pałacem Umienieckich kupuje Sebastian Orłowski
ok. 1860 – pierwsza, prawdopodobnie drewniana, zabudowa placu
1870 – Emilia Szaniawska kupuje nieruchomość od Tomasza Orłowskiego
1922–1924 – z posesji pod numerem policyjnym 207 wydzielono działkę 207A
czerwiec 1925 – wykończenie murowanego budynku frontowego przylegającego do kamienicy nr 7
przes 1922 – nieruchomość należy do Jankla i Liby Idlisów
1922 – nieruchomość kupuje Moszek Szpiro
1926 – nieruchomość kupują Abram Kantor i Abram Goldsztejn
1927 – Frajda z Lamów Goldsztejnowa odkupuje część Abrama Kantora, majątek przechodzi na własność rodziny Goldsztejnów
17 sierpnia 1933 – oględziny Inspekcji Budownictwa
12 listopada 1936 – sporządzenie Ankiety
7 czerwca 1940 – Karta realności
1946 – właścicielką nieruchomości jest Frajda Goldsztejn
1948 – nieruchomość kupują Bronisław i Maria Cholewińscy
17 sierpnia 1948 – protokół z oględzin nieruchomości
1973 – do budynków doprowadzono instalację gazową
Historia
Prawdopodobnie w 1826 roku pusty plac położony za pałacem Umienieckich na publicznej licytacji kupił Sebastian Orłowski, właściciel posesji nr 7. Pierwsza, prawdopodobnie drewniana, zabudowa na działce pojawia się około 1860 roku. Na planie z 1882 roku widoczna jest już zabudowa frontowa i tylna, zagospodarowujące całą przestrzeń nieruchomości. W 1870 roku Emilia Szaniawska kupuje nieruchomość (ogród owocowy) od Tomasza Orłowskiego. W tym czasie istniała już jednopiętrowa murowana oficyna w tylnej części działki. Budynek frontowy prawdopodobnie zbudowany był z drewna.
W latach 1922–1924 z posesji pod numerem policyjnym 207 wydzielono działkę 207A o powierzchni 746m2. W latach 1924–1926 zbudowano murowany budynek frontowy, południową ścianą przylegający do kamienicy nr 7 (z 1904 roku). Była to budowla dwupiętrowa, podpiwniczona, skanalizowana, łącznie mieszcząca dziesięć mieszkań ogrzewanych piecami kaflowymi. Od frontu budynek posiadał dwa balkony, od tyłu zaś trzy.
W 1922 roku nieruchomość kupił od Jankla i Liby Idlisów Moszek Szpiro. W 1926 roku na licytacji, za 36 000 złp nieruchomość kupili Abram Kantor i Abram Goldsztejn. Część Kantora w roku 1927 odkupiła Frajda z Lamów Goldsztejnowa, dzięki czemu cały majątek przeszedł na własność rodziny Goldsztejnów.
W 1928 roku Wydział Budownictwa zatwierdził plany nadbudowy oficyny, jednak do realizacji przedsięwzięcia nie doszło. W roku 1933 stwierdzono zawilgocenie ściany oficyny graniczącej z nieruchomością przy Królewskiej 15 należącą do Szmula Ajchenbauma i zlecono jej osuszenie.
W październiku 1935 roku jeden z lokatorów zgłosił, że w mieszkaniu: „od kilkunastu dni prawie codziennie wydobywa się spod podłogi dym. Przez kilka godzin mieszkanie jest niemożliwe do użytku, pełno czadu”.
W 1946 roku właścicielką nieruchomości została Frajda Goldsztejn, która w 1948 roku sprzedała ją Bronisławowi i Marii Cholewińskim.
Budynek frontowy i oficyna zostały dość znacznie zniszczone w czasie wojny. Po roku 1945 budynki zostały zakwalifikowane do generalnego remontu. W 1973 roku do budynków doprowadzono instalację gazową.
Mieszkańcy
Właściciele
W dniu 12.11.1936:
Właściciel nieruchomości: Małka Abram Mejer (ojciec Beniamin) i Frajda Małka Goldsztejn (ojciec: Mojsze)
Zarządca nieruchomości: Frajda Małka Goldsztejm
Dozorca: Jan Czapla
W dniu 07.06.1940:
Właściciel: Goldsztajn Abram, ur. V 1855 r., wyznanie: mojżeszowe; imiona rodziców: Mojsze i Sura
Dozorca: Jan Czapla
Mieszkańcy nieruchomości według zawodu w 1940 roku
Pracownicy umysłowi 1 (na parterze), 3 (na piętrze)
Kupcy i przemysłowcy 1 (na parterze), 1 (na piętrze), 1 (w budynku frontowym), 1 (w oficynie)
Rzemieślnicy 2 (na parterze)
Lokatorzy według wyznania, płci i wieku w 1940 roku
Ogólna ilość mieszkańców 47
Chrześcijan 24
Żydów 23
Mężczyzn 14
Kobiet 18
Dzieci do lat 6 włącznie 6
Dzieci do lat 7-18 włącznie 9
Opis
Budynki murowane z cegły palonej, podpiwniczone, wzniesione na planach zbliżonych do prostokąta. Budynek frontowy dwupiętrowy, z klatką schodową usytuowaną od strony zachodniej, z wejściem w ściętym narożu. Elewacje na wysokim cokole, o pogrubionych narożach, z lekko profilowanym gzymsem wieńczącym. Elewacja frontowa dwuosiowa, z balkonami na I i II piętrze, na różnych osiach. Parter i naroża boniowane. Elewacja od podwórza czteroosiowa, symetryczna. Na trzeciej osi od ulicy balkony na obu kondygnacjach (na II piętrze balkon potrójny). Parter boniowany, powyżej prosty gzyms. Narożnik tylny ścięty, z wejściem w przyziemiu, boniowany, z oknami na każdej kondygnacji. W zwieńczeniu płycina z datą 1924.
Oficyna jednopiętrowa, elewacja frontowa dwukondygnacyjna, sześcioosiowa, symetryczna. Parter gładki, z wejściem na piątej osi od południa. Okna piętra ujęte gładkimi opaskami. Na drugiej osi od południa balkon.
Wnętrze
W poł. l. 90. XX w. w budynku frontowym odnotowano zachowaną drewnianą klatkę schodową z tralkową balustradą. Na klatce znajdowały się okna typu witrażowego z żółtymi i czerwonymi szybkami narożnymi. Główne wejście do budynku posiadało autentyczną stolarkę drzwiową.
Otoczenie
Zabudowa zlokalizowana w obniżeniu ulicy Żmigród, w jej zachodniej pierzei. Nieruchomość na działce o romboidalnym kształcie. Od frontu, wzdłuż południowej granicy działki, znajduje się dwupiętrowy budynek mieszkalny (dobudowany do kamienicy nr 7). W głębi działki, na całej jej szerokości, znajduje się oficyna. Od frontu działka ogrodzona parkanem.
Literatura
Akta nieruchomości położonej w Lublinie przy ul. Żmigród 5, APL, sygn. 6130.
Domowa książka meldunkowa miasta Lublina ul. Żmigród nr 5 lok. 1-12APL, sygn. 2436.
Domowa książka meldunkowa miasta Lublina ul. Żmigród nr 5, 6, APL, sygn. 2679.
Kamienica przy ul. Żmigród 5 w Lublinie. Rozpoznanie i wnioski konserwatorskie, oprac. W. Boruch, Lublin 1994, mps WUOZ, sygn. 5446.