Michał Zieliński (1949–2016)
Michał Zieliński urodził się w 1949 roku w Lublinie. Był absolwentem Wydziału Ekonomicznego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Tytuł doktora nauk ekonomicznych uzyskał w 1977 roku. Pracował na Wydziale Ekonomicznym, później również na Wydziale Politologii UMCS. Na tej uczelni współtworzył NSZZ „Solidarność”. Po 1989 roku był komentatorem życia politycznego i ekonomicznego. Zmarł 2 maja 2016 roku.
Spis treści
[Zwiń]Nauczyciel akademicki
Aktywność w karnawale „Solidarności”
W okresie karnawału „Solidarności” Michał Zieliński włączył się w tworzenie uczelnianych struktur NSZZ „Solidarność” UMCS. Był członkiem Komisji Rewizyjnej powołanej przez Uczelniany Komitet Założycielski NSZZ „Solidarność”. Zakładowe Zebrania Delegatów z 16 grudnia 1980 roku wybrało go na wiceprzewodniczącego Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” UMCS. W Komisji Zakładowej był przewodniczącym Komisji Budżetowej.
Wchodził w skład grupy pracowników UMCS, która nawiązała kontakty i doprowadziła do podpisania porozumienia z Komisją Zakładową NSZZ „Solidarność” FSC w Lublinie.
Uczestniczył w zorganizowanej w Bibliotece Głównej UMCS dyskusji panelowej Czy przyszłością Polski jest socjalizm. Współpracował z redakcją „Solidarności Uniwersyteckiej”, pomagając w przygotowaniu 11 numeru pisma, w całości poświęconego ówczesnej społeczno-ekonomicznej sytuacji kraju. Na łamach tego numeru zabrał głos w sprawie ekonomicznych aspektów wolnych sobót.
W numerze 17, w artykule zatytułowanym Wartość kurzy wyrażona w dolarach, odpowiadając na pytanie, czy złoty polski jest pieniądzem w tym sensie, w jakim przyjmuje ten termin ekonomia, napisał: „złoty – jeśli jest pieniądzem – to na pewno wewnętrznym”. Wywód swój, będący analizą funkcjonowania złotego w realiach finansowych PRL-u, puentował: „wiele wskazuje na to, że złoty nie jest pieniądzem, ale jakimś dziwnym okaleczonym tworem. Ni pies, ni wydra, a coś na kształt świdra. (…) Według teorii w socjalizmie pieniędzy miało nie być. Tak sądził Marks. Wierzył w to gorący przeciwnik pieniądza, Waryński. I co, za karę narysowaliśmy go na stuzłotówce. Może dopiero w komunizmie pieniędzy nie będzie. Chociaż złośliwi twierdzą, że będą wyłącznie pieniądze”1. W wypowiedzi Trzy głosy o porozumieniu, powstałym po podpisanym 30 marca 1981 roku porozumieniu władz PRL z kierownictwem „Solidarności”, komentował bieżącą sytuację polityczną w kraju.
Michał Zieliński włączał się również w inicjatywy NSZZ „Solidarność” o charakterze regionalnym. Działał w regionalnej grupie ekspertów (doradców), specjalizując się w doradztwie z zakresu organizacji i zarządzania. Publikował na łamach pracy związkowej. W 2 numerze „Zeszytów Problemowych Ośrodka Badań Społecznych NSZZ Solidarność Region Środkowo-Wschodni” zamieścił artykuł Czy istnieje demokracja gospodarcza?. Wszedł w skład redakcji czasopisma „Miesiące. Przegląd Związkowy”. Pełnił tam funkcję zastępcy redaktora naczelnego Adama Stanowskiego. W 1982 roku miał włączyć się w działalność Wszechnicy Związkowej, wraz z Piotrem Karpusiem i Sławomirem G. Kozłowskim podejmując temat „Problemy reformy gospodarczej”.
W 1989 roku włączył się w działalność Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” Województwa Lubelskiego. Kierował powołaną przez Komitet Komisją ds. Reformy Gospodarczej/Komisją Polityki Gospodarczej.
>>> przeczytaj fragment relacji Michała Zielińskiego o wyborach w 1989 roku
>>> przeczytaj fragment relacji Michała Zielińskiego o Komitecie Obywatelskim
nagranych w ramach programu Historia Mówiona
Dziennikarz
Michał Zieliński posiadał wybitny talent dziennikarski, zarówno prasowy, jak i telewizyjny.
Miał lekkie pióro do trudnych tematów, był rzeczowy w argumentacji, słuchał swoich rozmówców, unikał łatwej sensacji.
Działalność publicystyczną zaczynał w lubelskiej „Kamenie”, w okresie karnawału „Solidarności”. Między innymi był współautorem artykułu Przyczyny lipca '80.
>>> przeczytaj tekst Przyczyny lipca '80
Po 1989 roku odszedł z uczelni i zajął się dziennikarstwem. Przez długi czas współpracował z TVP3 Lublin, gdzie tworzył cykle programów telewizyjnych poświęconych tematyce ekonomicznej, politycznej i historycznej. Były to: Taśmy z tamtych lat, Grosz, Parlamentarne debaty, Ring, Temat dnia, Tygiel Polityczny (do 2012 roku).
Jego artykuły pojawiały się w „Res Publice”, „Obserwatorze”, w którym był redaktorem naczelnym lubelskiego dodatku, lubelskiej „Gazecie Wyborczej”, „Tygodniku Powszechnym”, „Rzeczpospolitej”, ale największe sukcesy odnosił jako dziennikarz tygodnika „Wprost”.
W 1995 roku otrzymał nagrodę Pryzmat, przyznawaną przez Fundację Edukacji Ekonomicznej. W 1996 roku otrzymał prestiżową Nagrodę Kisiela. W uzasadnieniu nagrody kapituła napisała, że Zieliński „prowadził bloga poświęconego zagadnieniom ekonomicznym na internetowych stronach «Wprost», opisując sprawy gospodarki i ekonomii w sposób nie tylko zrozumiały, lecz również z należytym dystansem i poczuciem humoru”2.
W 2004 roku był laureatem Nagrody im. E. Kwiatkowskiego. Nominację otrzymał za współtworzenie konkursu na najgorszy pomysł gospodarczy i ekonomiczny o nagrodę Złamanego Grosza w tygodniku „Wprost”.
W latach 2002, 2003 i 2005 roku otrzymał nagrodę „Ostre pióro” przyznawaną przez Business Centre Club.
W 2013 roku prezydent Lublina przyznał Michałowi Zielińskiemu nagrodę za długoletnią pracę i wkład w rozwój dziennikarstwa.
Opracował Łukasz Kijek
Przypisy
1 „Solidarność Uniwersytecka. Biuletyn informacyjny NSZZ «Solidarność» Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej” 1981, nr 17, s. 20.
2 http://kisiel.wprost.pl/kapitula/#michal-zielinski [dostęp: 10.05.2016].
Literatura
M. Dąbrowski, Komitet Obywatelski „Solidarność” Województwa Lubelskiego / Komitet Obywatelski Lubelszczyzny (1989–1990), [w:] Lublin – Polska transformacja 1989–1991, red. M. Sobieraj, Ł. Kijek, „Scriptores” 2014, nr 43, s. 9, 20, (Lublin. Drogi do wolności, t. 4).
M. Dąbrowski, NSZZ „Solidarność” Region Środkowo-Wschodni w latach 1980–1981, Lublin 2014.
P. Karpuś, S.G. Kozłowski, M. Zieliński, A. Żuk, Przyczyny lipca '80, „Kamena” 1981, nr 3.
R. Orłowski, Wydział Ekonomiczny Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 1965–1995, Lublin 1999.
„Solidarność Uniwersytecka. Biuletyn informacyjny NSZZ «Solidarność» Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 1981, nr 17.
Z. Zaporowski, M. Szumiło, NSZZ Solidarność Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w latach 1980–1981, Lublin 2011.