Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Kościół zielonoświątkowy na Lubelszczyźnie

Kościół zielonoświątkowy to chrześcijański Kościół protestancki o charakterze ewangelikalnym nurtu zielonoświątkowego; drugi pod względem wielkości Kościół protestancki w Polsce (po Kościele ewangelicko-augsburskim), posiadający ponad 23 tys. wiernych zrzeszonych w 217 zborach. Kościół zielonoświątkowy w Rzeczypospolitej Polskiej jest członkiem Europejskiej Wspólnoty Zielonoświątkowej, Światowej Wspólnoty Zborów Bożych oraz Towarzystwa Biblijnego w Polsce. Organem prasowym Kościoła jest miesięcznik „Chrześcijanin”. Siedzibą władz Kościoła jest Warszawa, a podstawą prawną działalności Ustawa o stosunku Państwa do Kościoła Zielonoświątkowego w Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20.02.1973. Obecnym Przewodniczącym Naczelnej Rady Kościoła i Prezbiterem Naczelnym Kościoła jest ks. bp dr Marek Kamiński.

 

Spis treści

[RozwińZwiń]

Historia ruchu zielonoświątkowego w PolsceBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Pierwszymi zielonoświątkowcami w Polsce byli niektórzy członkowie Społeczności Chrześcijańskiej, ruchu neopietystycznego wśród luteran na Śląsku Cieszyńskim. Przed II wojną światową ruch zielonoświątkowy liczył ok. 2 tys. wiernych na obszarze całej Polski. Drugi nurt polskiego ruchu zielonoświątkowego, czyli tzw. chrześcijanie wiary ewangelicznej, powstał w maju 1929 roku w Starej Czołnicy, niedaleko Łucka. Nowo utworzony związek nosił nazwę: Związek Zborów Chrześcijan Wiary Ewangelicznej. Ustalono także, że centrala związku będzie mieściła się w Łodzi. Przed II wojną światową ruch chrześcijan wiary ewangelicznej był największą wspólnotą zielonoświątkowców w Polsce zrzeszającą 20 tys. wiernych w 500 zborach i innych placówkach.

Po wkroczeniu wojsk niemieckich do Polski spotkania zielonoświątkowe zostały zakazane. Zbierali się więc na modlitwy w prywatnych domach. Część ludności deportowano do Niemiec, skąd wrócili dopiero po zakończeniu wojny. Po zakończeniu II wojny światowej uchwalono statut, powołano zarząd Kościoła, którego prezesem został Józef Czerski. Rozpoczęto także starania o legalizację Kościoła. Po 1947 roku zielonoświątkowcy lubelscy wchodzili w skład Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego, który powstał na skutek uchwały konferencji w Ustroniu pod Cieszynem w dniach 24–26 maja 1947 roku. Należeli do niego także ewangeliczni chrześcijanie i wolni chrześcijanie, a od 1953 roku również wyznawcy Kościoła Chrystusowego oraz drugi nurt pentekostalizmu polskiego – chrześcijanie wiary ewangelicznej1. Nocą 20 września 1950 roku wszyscy duchowni zielonoświątkowi zostali aresztowani przez władze PRL.

Zbory zielonoświątkowe na terenie Polski centralnej skupiały głównie wyznawców narodowości niemieckiej i pozostawały pod pewnym wpływem anglosaskich organizacji misyjnych, natomiast zbory zielonoświątkowe na Kresach powstawały głównie na skutek działalności ewangelizacyjnej reemigrantów z Ameryki. Należy także dodać, że przed drugą II wojną światową Kościół był wielonarodowościowy. Od 2003 roku zaczęto przygotowywać misjonarzy i wysyłać ich do danej miejscowości w celu zawiązania nowego zboru. Obecnie obok Kościoła zielonoświątkowego istnieje kilka mniejszych wspólnot o charakterze zielonoświątkowym.

Historia ruchu zielonoświątkowego w LublinieBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Pastor Marek Wółkiewicz urodził się 23 września 1952 roku w Zielonej Górze. W latach 1973–1978 studiował germanistykę, ze specjalnością tłumacza na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Po ukończonych studiach pracował jako tłumacz w Instytucie Hodowli Roślin w Bydgoszczy, później w Krakowskim Towarzystwie Krzewienia Etyki Chrześcijańskiej. Dziadek Marka Wółkiewicza, Jakub, był współzałożycielem, a także pierwszym pastorem zboru zielonoświątkowego w Zielonej Górze. Przez wiele lat pastorem był też jego ojciec, Bronisław. Dziadkowie i ojciec urodzili się i wychowali na Mazurach, pozostających wówczas pod rządami niemieckimi, czyli na Prusach Wschodnich. Już w czasie II wojny światowej poznali Ewangelię od niemieckich ewangelików, zielonoświątkowców. Matka pastora urodziła się i wychowała na Kresach Wschodnich (za Bugiem), tam również istniały silne zbory zielonoświątkowe. Nawróciła się (wraz z rodzicami) i przyjęła chrzest w nowej wierze, która bardziej odpowiadała ich oczekiwaniom i potrzebom. Pastor Marek Wółkiewicz ma czterech braci i dwie siostry, większość z nich to pastorzy albo żony pastorów.

Historia zboru „Oaza” w Lublinie sięga 1989 roku, kiedy to grupa zielonoświątkowców zachęcona przez ówczesnego biskupa Kościoła Michała Hydzika, wyjechała z Bydgoszczy do Lublina, by tutaj zbudować zbór od podstaw. Powoli poszerzała się liczba członków lubelskiego zboru zielonoświątkowego – niektórzy dopiero nawróceni, ale byli też tacy, którzy nie mogli odnaleźć się w swoich kościołach. Pierwszy chrzest odbył się w pomieszczeniu wynajętym przez Kościół Chrześcijan Baptystów w Lublinie. Przymierze z Bogiem zawarło wówczas 18 osób. W 1992 roku lubelscy zielonoświątkowcy wynajmowali na nabożeństwa pomieszczenie w Domu Kultury „Grażyna” na LSM, następnie przenieśli się do Domu Kultury Centrum.

W 1995 roku prezydent miasta Lublina Paweł Bryłowski przekazał lubelskim zielonoświątkowcom w kilkuletnie użytkowanie piętrowy lokal przy ulicy Kalinowszczyzna 52. Pomieszczenie wyremontowano, na piętrze powstała mała kaplica, gdzie odbywały się nabożeństwa, spotkania młodzieżowe; mieścił się tam ośrodek dla trzeźwiejących alkoholików, sklepik z używanymi artykułami, punkt rozdawania odzieży, Towarzystwo Rodzin Chrześcijańskich. Zielonoświątkowcy złożyli prośbę do Rady Miasta o przyznanie na działalność zboru działki budowlanej. W 1995 roku przyznano im działkę na ulicy Tatarskiej.

Duży wpływ na rozwój lubelskiego zboru zielonoświątkowego, a także na jego charakter i styl nabożeństw miał kontakt z największym obecnie kościołem zielonoświątkowym w Europie „Ambasada Boża” pastora Sundaya Adelaja w Kijowie. Tylko w samym Kijowie liczy on 25 tys. członków. Każdy zbór i kościół powinien mieć swój wyróżniający się charakter, specjalizację. Mocną stroną lubelskiego zboru jest tzw. uwielbienie, czyli oddawanie Bogu chwały przez śpiew, muzykę, klaskanie itp., oraz działalność charytatywna.

Obecnie zbór zielonoświątkowy „Oaza” liczy formalnie 130 osób, korzysta wyłącznie z własnych źródeł finansowania – tzw. dziesięciny i kolekty.

Kościół zielonoświątkowy „Oaza” jest częścią ogólnoświatowego Ruchu Zielonoświątkowego.

Struktura organizacyjna KościołaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Podstawową jednostką organizacyjną w Kościele zielonoświątkowym jest zbór, który stanowi lokalna wspólnota wiernych. Duchowni Kościoła mogą pełnić następujące funkcje: pastora, ewangelisty, kaznodziei, nauczyciela Słowa Bożego, kierownika agendy kościelnej, prezbitera okręgowego, prezbitera naczelnego. Najwyższą władzą Kościoła jest Synod, który zbiera się co cztery lata. Synod wybiera prezbitera naczelnego Kościoła, na jego wniosek powołuje pozostałych członków Prezydium Rady Naczelnej, którzy wraz z nim i prezbiterami okręgowymi, wybranymi uprzednio w terenie, stanowią Naczelną Radę Kościoła2. Przewodniczącym Naczelnej Rady Kościoła i jej Prezydium jest Prezbiter Naczelny Kościoła.

Zbór Kościoła zielonoświątkowego „Oaza” w LublinieBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Zbór Kościoła zielonoświątkowego „Oaza” w Lublinie jest największym zborem ewangelikalnym w Lublinie, będącym chrześcijańską społecznością protestancką o charakterze zielonoświątkowym. Pastorem zboru jest Marek Wółkiewicz. Zbór posiada własny dom modlitwy, znajdujący się na rogu ulicy Tatarskiej. Jest to największy ewangeliczny dom modlitwy w Lublinie3.

Zbór prowadzi coniedzielne nabożeństwa oraz zajęcia dla dzieci w ramach szkółki niedzielnej. Przy zborze działa Duszpasterstwo Akademickie „Petra” oraz Szkoła Biblijna „EuroMission”. Celem szkoły jest przygotowywanie wiernych do służby ewangelizacji, głoszenia Słowa Bożego, rozwijania darów duchowych i zakładania nowych zborów. Przy zborze działa również punkt katechetyczny oraz punkt poradnictwa chrześcijańskiego. Zbór angażuje się w organizację Wieczoru Chwały w Lublinie – inicjatywy, w czasie której spotykają się ewangelicznie wierzący chrześcijanie z różnych kościołów.

II Zbór Kościoła zielonoświątkowego w Lublinie „Charisma”Bezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Miejscowy zbór za swoje intencje wybrał modlitwy o Izrael, przebudzenie w krajach islamskich, polski rząd i rynek pracy, przebudzenie w kraju, ożywienie duchowe i ekonomiczne Lubelszczyzny oraz przemianę duchową, dary duchowe i nowe miejsce spotkań dla zboru. Spotkania modlitewne zboru odbywają się dwa razy w tygodniu: w poniedziałki i piątki o godzinie 18.00. Młodzież spotyka się ponadto na spotkaniach we własnej grupie wiekowej i jest zaangażowana w działalność EuroMission Polska. Przy zborze działa grupa muzyczno-uwielbieniowa, a także punkt poradnictwa chrześcijańskiego. Od 6 lutego 2011 roku zbór spotyka się w sali na I piętrze przy ulicy Krochmalnej 24 w Lublinie4.

Kościół Chrześcijan Wiary EwangelicznejBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

To chrześcijański wolny Kościół protestancki o charakterze ewangelikalnym nurtu zielonoświątkowego, zorganizowany jako federacja niezależnych od siebie zborów o ustroju kongregacjonalnym. W jego strukturze znajdują się zarówno klasyczne zbory zielonoświątkowe, jak również wspólnoty neocharyzmatyczne (np. Kościół „Spichlerz”). Kościół jest członkiem Aliansu Ewangelicznego w Rzeczypospolitej Polskiej. Wpisany jest do rejestru Kościołów i związków wyznaniowych przez MAC w dziale A, pod nr. 25. Siedziba władz Kościoła znajduje się w Kielcach. Prezbiterem Naczelnym jest pastor Andrzej Jeziernicki. Kościół zrzesza ponad 4 tys. wiernych5.

Jest jednym z czterech wyznań powstałych po rozpadzie Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego w 1988 roku. Jest wyznaniem chrześcijańskim o charakterze zielonoświątkowym, funkcjonującym jako wspólnota autonomicznych zborów. Jako Kościół o charakterze ewangelicznym podkreśla znaczenie Pisma Świętego (Starego i Nowego Testamentu), najważniejszego autorytetu w kwestii wiary i życia. Kościół Chrześcijan Wiary Ewangelicznej wierzy i praktykuje ponadnaturalne działanie Ducha Świętego, jak mówienie innymi językami, uzdrawianie chorych, wypędzanie złych duchów, cuda, proroctwa itd. Kościół poprzez należące do niego wspólnoty uczestniczy w wypełnianiu wielkiego nakazu misyjnego przekazanego przez Jezusa swoim naśladowcom6.

Zbór Kościoła Chrześcijan Wiary Ewangelicznej „Brama Nadziei” w LublinieBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Jest jednym z lubelskich protestanckich zborów zielonoświątkowych, należącym do Kościoła Chrześcijan Wiary Ewangelicznej. Zbór posiada dwie filie: Zbór „Eklezja” w Stalowej Woli i Wspólnotę „Eklezja” w Janowie Lubelskim.

Zbór lubelski powstał w 1969 roku w wyniku działań misyjno-ewangelizacyjnych; spotyka się na nabożeństwach w niedziele i środy. Kościół był w posiadaniu własnego domu modlitwy przy ulicy Rusałka. Obecnie (2014 – red.) nabożeństwa odbywają się w kamienicy przy ulicy Lubartowskiej 60.

Zbór Kościoła Chrześcijan Wiary Ewangelicznej „Koinonia” w ŚwidnikuBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Zbór „Koinonia” powstał w 1986 roku i jest częścią chrześcijaństwa ewangelikalnego liczącego w Polsce ok. 40 tys. wiernych, a na świecie ponad 700 milionów chrześcijan.

Działalność charytatywna zboru obejmuje pomoc ubogim, potrzebującym oraz dzieciom (zbór organizuje kolonie, Dzień Dziecka, rozdaje prezenty w akcji Gwiazdkowa Niespodzianka, itp.). Dociera z pomocą do mieszkańców powiatu świdnickiego.

W akcji „Ewangelia dla Polski” od 1988 do 2003 roku członkowie świdnickiego zboru rozdali półtora miliona egzemplarzy Pisma Świętego na terenie całego kraju.
Członkowie zboru usługują zespołowo w lokalnych wspólnotach w kraju i za granicą7.

 

Opracował Arkadiusz Król

 

PrzypisyBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

1 Zbigniew Pasek, Ruch zielonoświątkowy. Próba monografii, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków 1992, s. 174.
2 Walter J. Hollenweger, Priorities in Pentecostal Research, referat wygłoszony na Conference on Pentecostal and Charismatic Research in Europe, Utrecht 28th June – 1st July 1989, s. 1.
3 http://oaza.kz.pl/, [dostęp:] 16.12.2014.
4 http://kzlublin.pl/, [dostęp:] 16.12.2014.
5 Michał Tymiński, Kościół Zielonoświątkowy w Polsce, Misja „Życie”, Wrocław 1999, s. 37.
6 Henryk Ryszard Tomaszewski, Wspólnoty chrześcijańskie typu ewangeliczno-baptystycznego na terenie Polski w latach 1858–1939, WBST, Warszawa 2006, s. 144.
7 http://kosciol.swidnik.pl/kimjestesmy.php, [dostęp:] 16.12.2014.


 

LiteraturaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Zbigniew Pasek, Ruch zielonoświątkowy. Próba monografii, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków 1992.
Walter J. Hollenweger, Priorities in Pentecostal Research, referat wygłoszony na Conference on Pentecostal and Charismatic Research in Europe, Utrecht 28th June – 1st July 1989.
http://oaza.kz.pl/, [dostęp:] 16.12.2014.
http://kzlublin.pl/, [dostęp:] 16.12.2014.
Michał Tymiński, Kościół Zielonoświątkowy w Polsce, Misja „Życie”, Wrocław 1999.
Henryk Ryszard Tomaszewski, Wspólnoty chrześcijańskie typu ewangeliczno-baptystycznego na terenie Polski w latach 1858–1939, WBST, Warszawa 2006.
http://bramanadziei.pl/, [dostęp:] 16.12.2014.
http://kosciol.swidnik.pl/kimjestesmy.php, [dostęp:] 16.12.2014.
Wywiad z Pastorem Markiem Wółkiewiczem przeprowadzony 30 kwietnia 2014 r.