Krakowskie Przedmieście 2 w Lublinie
Historia nieruchomości zlokalizowanej w Lublinie przy ulicy Krakowskie Przedmieście 2.
Spis treści
[Zwiń]Lokalizacja
Kamienica narożna znajduje się rogu ulicy Krakowskie Przedmieście, placu Łokietka oraz ulicy Koziej. Główne dwie elewacje budynku zwrócone są w stronę placu Łokietka i ulicy Krakowskie Przedmieście.
Funkcje
Kamienica obecnie jest budynkiem mieszkalnym wpisanym do rejestru zabytków.
Kalendarium
II połowa XV wieku – budowa pierwszej kamienicy;
przełom XVI i XVII wieku – siedziba zboru kalwińskiego;
około 1627 – nabyta przez karmelitów bosych;
1789 – własność Chreptowiczów;
1803 – zniszczenie budynku w pożarze;
1805 – odbudowa obiektu i połączenie go z inną kamienicą;
1810 – własność Bojarskich;
1829 – własność dr. Antoniego Wasilkowskiego;
1835 – własność Sztumpfów;
1850 – nadbudowa drugiego piętra;
1875 – własność Józefa Strachocińskiego;
1878 – własność Ludwika Lipińskiego;
1882 – własność Grabowskich;
1912 – własność Kuropatwów;
1954 – remont parteru;
1975 – przeniesienie klatki schodowej;
1979 – wybicie witryny sklepowej.
Historia budynku
Pierwotna kamienica została prawdopodobnie wybudowana w II połowie XV wieku. Na przełomie XVI i XVII wieku mieścił się w niej zbór kalwiński. W latach 1611, 1614, 1616, 1620 i 1627 była niszczona podczas zamieszek religijnych w mieście. Około 1627 roku została zakupiona przez karmelitów bosych. W XVIII wieku budynek zwano „kapliczką”. Kamienica była własnością Stopińskich do 1798 roku, a później Chreptowiczów. Przypuszczalnie w 1803 roku uległa zniszczeniu w pożarze. Odbudowano ją i połączono w jedną całość z kamienicą zakupioną od Kowalskich w 1805 roku. Od 1810 roku znajdowała się w rękach Bojarskich. W 1829 roku na publicznej licytacji zakupił kamienicę dr Antoni Wasilkowski, po czym ją odsprzedał, gdyż od 1835 roku należała już do Sztumpfów. Po 1850 roku zostało nadbudowane drugie piętro. Kolejnymi właścicielami budynku byli: od 1875 roku Józef Strachociński, od 1878 roku Ludwik Lipiński, od 1882 roku Grabowscy, a od 1912 roku Kuropatwowie. Z okazji dziesięciolecia PRL-u została odrestaurowana, przeprowadzono również kapitalny remont parteru, przystosowując go do potrzeb handlowych. Pod koniec lat 70. przeniesiono klatkę schodową od strony placu Łokietka oraz wykonano szeroką witrynę sklepową dla punktu jubilerskiego.
Opis budynku
Kamienica złożona z dwóch skrzydeł i oficynki bocznej od zachodu. Jest to budynek dwupiętrowy.
Elewacja od placu Łokietka jest sześcioosiowa, zaś od ulicy Krakowskie Przedmieście czteroosiowa. Przedziela je gzyms z fryzem kostkowym, a wieńczy gzyms na konsolkach. Okna znajdują się w obramieniach architektonicznych. Na pierwszym piętrze są podokienniki z tralkami i trójkątne tympanony nadokienne. Z kolei na drugiej kondygnacji mają proste obramienia z profilowaną płytą nadokienną i podobnym gzymsem nadokiennym. Na narożach znajduje się boniowana elewacja.
Wnętrze
Klatkę schodową pierwotnie usytuowano na elewacji od strony placu Łokietka, zaś od 1975 roku od ulicy Krakowskie Przedmieście. Początkowo była ona żeliwna z wejściem na nowsze ganki obiegające oficyny, do których można było się dostać przez schody zewnętrzne od podwórza.
Na parterze znajduje się podcień wykonany w 1954 roku, oparty na pięciu filarach, pomiędzy którymi mieszczą się zamknięte arkady odcinkowe.
Literatura
Karta ewidencyjna zabytków, maszynopis w archiwum WUOZ w Lublinie, sygn. 110.
Czerepińska J., Kamienica Krakowskie Przedmieście 2. Rozpoznanie historyczne i wytyczne konserwatorskie, maszynopis w posiadaniu WUOZ w Lublinie, sygn. 1995, Lublin 1992.
Studium historyczno-urbanistyczne do planu szczegółowego śródmieścia Lublina, pod red. A. Kurzątkowskiej, Lublin 1969.