Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Tomasz Pietrasiewicz (ur. 1955)

Twórca i dyrektor Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN” w Lublinie, aktor teatru Grupa Chwilowa i reżyser Teatru NN, autor aranżacji wnętrz Bramy Grodzkiej i działań w przestrzeniach miasta, animator kultury, działacz opozycji w okresie PRL, autor książek. Laureat wielu nagród i wyróżnień.

Absolwent Wydziału Fizyki Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (1980). Założyciel, a następnie dyrektor Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN”. Reżyser przedstawień Teatru NN, a także Misteriów Pamięci m.in.: „Jedna Ziemia – Dwie Świątynie” (2000), „Dzień Pięciu Modlitw” (2000), mających miejsce w przestrzeniach Lublina. Twórca wystaw w przestrzeni Bramy Grodzkiej oraz wystawy „Elementarz” (2003) mieszczącej się w jednym z baraków byłego obozu koncentracyjnego na Majdanku. Autor trzytomowej monografii książkowej Czechowicz. W poszukiwaniu ukrytego miasta (2006-2008) oraz publikacji: Kręgi Pamięci (2008), Artystyczne i animatorskie działania w przestrzeni miasta związane z Pamięcią (2010), Przewodnik po historii słowa drukowanego w Lublinie (2014), Teatr Pamięci Teatru NN. Lublin 1997-2017 (2017). Laureat licznych nagród i wyróżnień: Nagroda Wielka Honorowa Fundacji Kultury (2001), Nagroda im. Łukasza Hirszowicza (2004), Nagroda im. ks. Stanisława Musiała (2011), Nagroda im. Jerzego Giedroycia (2011), Europejska Nagroda Obywatelska (2013), Nagroda im. Ireny Sendlerowej (2014), Nagroda POLIN (2015), Nagroda HAC Award for Concord (2019).

Tomasz Pietrasiewicz (ur. 1955)
Tomasz Pietrasiewicz. Fot. Jakub Orzechowski / Agencja Gazeta

Spis treści

[RozwińZwiń]

ŻyciorysBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Tomasz Pietrasiewicz urodził się 21 sierpnia 1955 roku w Siedlcach. Ukończył fizykę na UMCS (1975–1980). Od 1976 roku kolporter wydawnictw opozycyjnych. Związany z teatrem Grupa Chwilowa w latach 1977–1989, przy którym m.in. współorganizował niezależne spotkania i dyskusje oraz założył bibliotekę wydawnictw niezależnych. Współzałożyciel, redaktor i drukarz podziemnego Wydawnictwa Fundusz Inicjatyw Społecznych w latach 1984–1989.

Instruktor teatralny w Lubelskim Domu Kultury (1984–1985), Lubelskim Studio Teatralnym (1987–1991) i Centrum Kultury w Lublinie (1991–1994). Zastępca dyrektora Centrum Kultury ds. Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN” w Lublinie (1994–1997). Od 1998 roku dyrektor Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN”.

Twórca i reżyser Teatru NN (od 1990 roku): spektakle: Wędrówki niebieskie, Ziemskie pokarmy, Inwokacja, Zbyt głośna samotność, Moby dick, Tryptyk chasydzki (Był sobie raz..., Jak Fajwł szukał samego siebie, Tajbełe i jej demon), Sztukmistrz z Lublina, Opowieści z nocy.

Autor książek, m.in.: Czechowicz. W poszukiwaniu ukrytego miasta, t. 1–3 (Lublin 2007–2008), Kręgi Pamięci (2008), Bombardowanie Lublina 09.09.39. Śmierć Józefa Czechowicza (2009), Czytanie Czechowicza (2001–2010) (2010), Teatr NN 1990–2010 (2010), Artystyczne i animatorskie działania w przestrzeni miasta związane z Pamięcią (2010), Teatr Pamięci Teatru NN. W kręgu Bramy Grodzkiej. Przewodnik (2020).

Autor realizowanych od roku 2000 w otwartych przestrzeniach Lublina Misteriów Pamięci.

Autor aranżacji przestrzeni Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN” oraz wystaw: „Wielka księga miasta”, „Portret Miejsca”, „Pamięć Miejsca”, a także „Elementarz” na terenie dawnego obozu koncentracyjnego na Majdanku.

Laureat wielu nagród, m.in. Nagroda Specjalna Fundacji Kultury za projekt „Pamięć – Miejsce – Obecność” (1993), Nagroda Artystyczna Miasta Lublina za 1993 rok (1994), Nagroda Wielka Honorowa Fundacji Kultury (2001), Nagroda im. Łukasza Hirszowicza (2004), Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2008), Nagroda im. ks. Stanisława Musiała (2011), Nagroda im. Jerzego Giedroycia (2011), Europejska Nagroda Obywatelska (2013), Nagroda im. Ireny Sendlerowej (2014), Nagroda POLIN (2015), Nagroda HAC Award for Concord (2019).

Działalność artystycznaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Przedstawienia teatralneBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

1990 Wędrówki Niebieskie

1991 Ziemskie Pokarmy

1992 Inwokacja

1993 Zbyt głośna samotność

1995 Moby Dick

2001 Był sobie raz...

2002 Jak Fajwł szukał samego siebie

2002 Tajbełe i jej demon

2007 – Opowieści z Bramy

>>> Opowiadanie Historii

2010 Sztukmistrz z Lublina

2015 - Opowieści z nocy

Działania w przestrzeniach miastaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

2000 – Misterium Pamięci „Jedna Ziemia Dwie Świątynie”

2000 Misterium Pamięci „Dzień Pięciu Modlitw”

2001 – „Misterium Ulicy Szerokiej”, „Misterium Druku i Papieru”

od 2002 – „Misterium Światła i Ciemności”

2004, 2006, 2011 – Misterium Pamięci „Poemat o Miejscu”

2008 Misterium Pamięci „Pamięć Sprawiedliwych – Pamięć Światła”

WystawyBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

1998 „Wielka księga miasta”

1999 „Portret Miejsca”

2003 „Elementarz. Życie dzieci w obozie koncentracyjnym na Majdanku”

2008 „Pamięć Sprawiedliwych – Pamięć Światła”

2011 „Lublin. Pamięć Miejsca”

Nagrody i wyróżnieniaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

1993 – Nagroda Fundacji Pol-Cul

1993 – Nagroda za przedstawienie Inwokacja na Festiwalu Teatrów Jednego Aktora w Toruniu

1993 – Nagroda im. W. Hassa za wyobraźnię teatralną w przedstawieniu Ziemskie Pokarmy na Festiwalu Teatrów we Wrocławiu

1994 – Nagroda Specjalna Fundacji Kultury za projekt „Pamięć – Miejsce – Obecność”

1994 – Nagroda Artystyczna Miasta Lublina za 1993 rok

1995 – Nagroda Honorowa Fundacji Kultury (Akademia Małych Ojczyzn) – Ekspert Akademii Małych Ojczyzn

1999 – Nagroda Honorowa Ambasady Izraela w Polsce za zasługi dla Ochrony Dziedzictwa Kulturowego Żydów Polskich

1999 – Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” za udział w podziemnym ruchu wydawniczym

2001 – Nagroda Wielka Honorowa Fundacji Kultury

2003 – Medal Powstania w Getcie Warszawskim (za „szczególne zasługi w dziele pojednania, wzajemnego zrozumienia i harmonijnego współżycia Polaków i Żydów”)

2004 – Nagroda im. Łukasza Hirszowicza przyznana przez Żydowski Instytut Historyczny, za oryginalny wkład w dzieło przypomnienia żydowskiej obecności historycznej w Polsce oraz w Lublinie

2004 – Honorowy Tytuł Ambasadora Województwa Lubelskiego

2008 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

2010 – Godność Członka Honorowego i Pamiątkowy Medal Polskiego Towarzystwa Sprawiedliwych wśród Narodów Świata

2010 – Złota Odznaka Za Opiekę nad Zabytkami

2011 – Nagroda im. ks. Stanisława Musiała

2011 – Nagroda im. Jerzego Giedroycia

2011 – Wyróżnienie Bene Meritus Terrae Lublinensi 2011

2012 – Wyróżnienie „Pozytywista Roku 2011” w kategorii Kultura i sztuka

2013 – Medal "Amicus Civitatis" za wkład w budowę i rozwój Świdnika

             Europejska Nagroda Obywatelska

2014 – Nagroda im. Ireny Sendlerowej

2015 – Nagroda POLIN

2019 – Nagroda HAC Award for Concord za kultywowanie pamięci polsko-żydowskiej

 

Najważniejsze publikacjeBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Książki i artykułyBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

NN Tomasz Pietrasiewicz, Opowieści zasłyszane, Lublin 2013.

Tomasz Pietrasiewicz, Animacja sieci w programie Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN”, Lublin 2010.

Tomasz Pietrasiewicz, Artystyczne i animatorskie działania w przestrzeni miasta związane z Pamięcią, t. 2, Lublin 2010.

Tomasz Pietrasiewicz, Bombardowanie Lublina 09.09.39: śmierć Józefa Czechowicza, Lublin 2009.

Tomasz Pietrasiewicz, Brama, Lublin 1997.

Tomasz Pietrasiewicz, Czytanie Czechowicza (2001–2010), Lublin 2010.

Tomasz Pietrasiewicz, Edukacyjne i animatorskie działania w regionie lubelskim prowadzone przez Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”, t. 8, Lublin 2012.

Tomasz Pietrasiewicz, „Jedna Ziemia – dwie Świątynie”, Kol Lublin: Annual of Lubliners in Israel and diaspora, R. 2000, nr 36.

Tomasz Pietrasiewicz, Kręgi Pamięci 2000–2008, Lublin 2008.

Tomasz Pietrasiewicz, Kultura pamięci, „Gazeta w Lublinie” 21.11.2008.

Tomasz Pietrasiewicz, Miasto żydowskie – lubelska Atlantyda, „Midrasz” styczeń 2002.

Tomasz Pietrasiewicz, Misterium „Poemat o Miejscu”, „Gazeta w Lublinie” 9.10.2002.

Tomasz Pietrasiewicz, Odkrywanie Miejsca – materialne i duchowe dziedzictwo kulturowe w działaniach Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN” w Lublinie, „Renowacje i zabytki” 2011, nr 3.

Tomasz Pietrasiewicz, Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” w Lublinie, [w:] Mała Ojczyzna. Kultura. Edukacja. Rozwój lokalny, pod red. W. Theissa, Warszawa 2001.

Tomasz Pietrasiewicz, Ośrodek Brama Grodzka - Teatr NN dla aplikacji Lublin ESK 2016. Studium Przypadku, Lublin 2012.

Tomasz Pietrasiewicz, Poemat o mieście Lublinie Józefa Czechowicza. Przewodnik, Lublin 2018.

Tomasz Pietrasiewicz, Przewodnik po historii słowa drukowanego w Lublinie, Lublin 2014.

Tomasz Pietrasiewicz, „Scriptores. W poszukiwaniu ukrytego miasta. Czechowicz”, t. 1–3, Lublin 2006–2008.

>>> t. 1, >>> t. 2, >>> t. 3.

Tomasz Pietrasiewicz, Subiektywna historia Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN”, Lublin 2009.

Tomasz Pietrasiewicz, Subiektywna historia Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN”, Gazeta w Lublinie, 11 05 2010, s. 6-7.

Tomasz Pietrasiewicz., Teatr NN 1990–2010, Lublin 2010.

Tomasz Pietrasiewicz, Teatr Pamięci Teatru NN. Lublin 1997-2017, Lublin 2017.

Tomasz Pietrasiewicz, Theatre of Memory by the NN Theatre. Lublin 1997-2017, Lublin 2017.

Tomasz Pietrasiewicz, Teatr Pamięci Teatru NN. W kręgu Bramy Grodzkiej. Przewodnik, Lublin 2020.

Tomasz Pietrasiewicz, Within the Circle of the Grodzka Gate. Guidebook, Lublin 2019.

Tomasz Pietrasiewicz, Żmigród i okolice. Przewodnik, Lublin 2020.

Tomasz Pietrasiewicz, Joanna Zętar, Drewniany Skarb. Chroniąc dziedzictwo, kreujemy przyszłość. Broszura edukacyjna, Lublin 2015.

 

Niepublikowane teksty dotyczące programów i projektów OśrodkaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Pietrasiewicz T., Dom Wolnego Słowa, Lublin 2007.

Pietrasiewicz T., Edukacja i animacja w działalności Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN”, Lublin 2008.

Pietrasiewicz T., Festiwal „Śladami Singera”, Lublin 2007.

Pietrasiewicz T., Małe Miasteczka Lubelszczyzny – Nasz Wielki Skarb, Lublin 2007.

Pietrasiewicz T., LUBLIN – w poszukiwaniu legendy, Lublin 2007.

Pietrasiewicz T., LUBLIN ZACZAROWANY – Festiwal Poezji (31 maja–24 czerwca), Lublin 2007.

Pietrasiewicz T., Ośrodek. Summa, Lublin 2010.

Pietrasiewicz T., Powrót Sztukmistrza – Noc Świętojańska, Lublin 2007.

Pietrasiewicz T., Program „Środki Świata”, Lublin 2007.

Pietrasiewicz T., Program Edukacyjny „Lublin – Moje Miasto”, Lublin 2007.

Pietrasiewicz T., Tomasz Pietrasiewicz o idei wagon.lublin.pl – Lubelski lipiec '80; Tomasz Pietrasiewicz o Akademii Obywatelskiej, Lublin 2005.

WywiadyBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Archiwa: Performance z pamięci, z Tomaszem Pietrasiewiczem rozmawia Tomasz Cyz, Dwutygodnik – strona kultury [dostęp: 23.04.2012].

Czego Ajzyk nie wymyślił, a znalazł u siebie w domu, z Tomaszem Pietrasiewiczem rozmawia Sylwia Hejno, „Kurier Lubelski” 12.11.2011, nr 263, dodatek specjalny „Lublin 1918”, s. 7.

Dom kultury a nie centrum, z Tomaszem Pietrasiewiczem rozmawiają Tomasz Kowalewicz i Kacper Sulowski, Gazeta w Lublinie, 20. 06. 2014, s. 4.

Miejsce, które może oczarować, z Tomaszem Pietrasiewiczem rozmawia Marta Kubiszyn, „Los” kwiecień 1999, nr 4 (39).

Moje miejsca, z Tomaszem Pietrasiewiczem rozmawia Waldemar Sulisz, Dziennik Wschodni, 2. 01. 2019.

Naprawianie świata, z Tomaszem Pietrasiewiczem rozmawia Paweł Krysiak, Gazeta w Lublinie. Magazyn lubelski, 19. 02. 2016.

Niezłomnie wierzyli w kulturę. Dlatego są moimi bohaterami, z Tomaszem Pietrasiewiczem rozmawia Paweł Krysiak, Gazeta Wyborcza, 17-18. 03. 2018, s. 24-25.

O pierwszym żeglowaniu Lublina na Wschód, z Tomaszem Pietrasiewiczem rozmawia Paweł Laufer, „kultura enter” [dostęp:19.12.2012].

Odkrywaliśmy historię krok po kroku, z Tomaszem Pietrasiewiczem rozmawia Małgorzata Szlachetka, Kurier lubelski, 11.05.2015 (dodatek)

Performance z pamięci, z Tomaszem Pietrasiewiczem rozmawia Tomasz Cyz, Konteksty. Polska Sztuka Ludowa. Antropologia kultury – etnografia – sztuka, R. 2017, nr 3: Misterium Bramy, s. 52-55. (pierwodruk: Dwutygodnik.com / strona kultury)

Potrzebujemy głosu społecznego sprzeciwu, z Tomaszem Pietrasiewiczem rozmawia Rafał Czekaj, www.krytykapolityczna.pl, [dostęp: 23.04.2012].

Przypadek zamierzony. Dlaczego właśnie Krawiecka 41? O genezie projektu „Krawiecka 41” i działalności Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN”, z Tomaszem Pietrasiewiczem rozmawia Marcin Skrzypek, „Scriptores” 2003, nr 2 (28).

Pszczoły jako pretekst do rozmowy, [w:] A. Pucułek, Jedni biegają, inni jeżdzą na rowerze, a ja mam pszczoły, Gazeta w Lublinie. Magazyn Lubelski, 24. 06. 2016.

Sny Bramy Grodzkiej, z Tomaszem Pietrasiewiczem rozmawia Grzegorz Józefczuk, „Na Przykład” 1998, nr 5.

Szkoda każdego dnia z dala od..., z Tomaszem Pietrasiewiczem rozmawia Teresa Dras, „Kurier Lubelski” 26.08.2003.

Sztukmistrz bez imienia. O odkrywaniu niektórych tajemnic poety Józefa Czechowicza, z Tomaszem Pietrasiewiczem rozmawia Łukasz Marcińczak, [w:] Łukasz Marcińczak, Świat trzeba przekręcić. Rozmowy o imponderabiliach, Lublin 2013, s. 243-266.

Światła świecące w ciemności, z Tomaszem Pietrasiewiczem rozmawia W. Sulisz, „Dziennik Wschodni” 23.01.2008.

Teatr nocy, z Tomaszem Pietrasiewiczem rozmawia Paweł Próchniak, Konteksty. Polska Sztuka Ludowa. Antropologia kultury – etnografia – sztuka, R. 2017, nr 3: Misterium Bramy, s. 56-63.
 
Teatr to nie wszystko, z Tomaszem Pietrasiewiczem rozmawia Bartłomiej Bałaban, www.olublinie.pl
 
 
 
 
 
 

Artykuły i publikacje zbiorowe dotyczące działalności Tomasza PietrasiewiczaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

ArtykułyBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Marcin Kołodziejczyk, Atlantyda spod chodnika, „Polityka” 15.12.2011, nr 51 [dostęp:23.04.2012].

Joanna Podgórska, Nawróceni na Bramę, „Polityka” 22.11.2003, nr 47.

Marcin Stasiński, Bramkarz z Lublina, Gazeta Wyborcza, 10-11. 08. 2013.

Włodzimierz Szczepanski, Henio już tu nie mieszka, „Polityka”, 9.06.2007, nr 23 (2607).

Publikacje zbioroweBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Konteksty. Polska Sztuka Ludowa. Antropologia kultury – etnografia – sztuka, 2017, nr 3: Misterium Bramy.

Teatr Pamięci Teatru NN. Flesze, red. Paweł Próchniak, Lublin 2018.

 

Powiązane artykuły

Zdjęcia

Wideo

Inne materiały

Słowa kluczowe