Rodzina Riabininów z Lublina
Rodzina pochodzenia rosyjskiego. Pierwszym jej przedstawicielem osiadłym w Lublinie był Sergiusz.
Spis treści
[Zwiń]Sergiusz Riabinin
Syn Flora. Urodził się w 1838 roku. Do Lublina przybył w 1865 roku. Pełnił tu funkcję urzędnika w Lubelskiej Komisji ds. Włościańskich. W wyniku przekształceń instytucja ta zmieniła nazwę na Lubelski Urząd Gubernialny ds. Włościańskich. Sergiusz zajmował się głównie sprawami uwłaszczeniowymi. Za wzorową służbę otrzymał liczne odznaczenia: Order św. Stanisława, Order św. Włodzimierza oraz Order św. Anny. Odznaczony także medalem 300-lecia dynastii Romanowów. W 1895 roku wraz z rodziną otrzymał tytuł szlachecki.
W 1872 roku ożenił się z Pauliną Goetz. Ślub zawarty został w nieistniejącym już soborze Podwyższenia Krzyża. Po jej rodzicach małżonkowie otrzymali m.in. kamienicę przy dzisiejszej ulicy Złotej 3. Małżonkowie Riabinin mieli czwórkę dzieci: trzy córki i jednego syna. Sergiusz zmarł w 1919 roku w Mariupolu na Ukrainie.
Maria Riabinin
Córka Sergiusza i Pauliny. Urodziła się 27 lutego 1874 roku w Lublinie. Otrzymała stosowne wykształcenie do pracy w szkolnictwie. Wyszła za mąż za Porfiriusza Chudiakowa. Przez pewien czas mieszkała wraz z mężem w Płocku. Tam w 1906 roku urodziła syna Wsiewołoda. Posiadała prawo do nauczania języka francuskiego w szkołach ogólnokształcących, średnich oraz seminariach nauczycielskich. Po wojnie mieszkała m.in. w Kozienicach. Następnie wraz z chorym synem przeprowadziła się do Lublina. W 1932 roku otrzymała obywatelstwo polskie.
Anna Riabinin
Córka Sergiusza i Pauliny. Urodziła się w Lublinie w 1875 roku. Wyszła za mąż za Dymitra Chołmskiego, pisarza gubernialnego.
Eugenia Riabinin
Córka Sergiusza i Pauliny. Urodziła się w Lublinie w 1886 roku. Kształciła się w kierunku pedagogicznym. W 1905 roku ukończyła Lubelskie Żeńskie Gimnazjum. W Moskwie podjęła studia na Moskiewskich Wyższych Żeńskich Kursach. Ukończyła je w 1911 roku. Powróciła do Lublina, gdzie starała się znaleźć pracę nauczycielki lub guwernantki.
Jan Riabinin
Syn Sergiusza i Pauliny. Urodził się 22 sierpnia 1878 roku w Lublinie. Naukę odbywał w Gimnazjum Lubelskim. Studia historyczne podjął na Uniwersytecie Moskiewskim. Ukończył je w 1904 roku mimo poważnej wady słuchu. Przez kolejnych kilka lat pracował w Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych Cesarstwa Rosyjskiego w sekcji polskiej. Doprowadził do uporządkowania archiwaliów. Ponadto zaczęły ukazywać się pierwsze publikacje Jana dotyczące źródeł do historii Polski.
W 1914 roku ożenił się z Taisją Krapiwin, nauczycielką Czwartej Krestowskiej Szkoły Żeńskiej w Moskwie.
Po 1917 roku wraz z żoną i córką Eudoksją wyjechał na Ukrainę, dokąd sprowadził swoją rodzinę z Lublina. Tam też urodził się jego syn Sergiusz i zmarli jego rodzice (w Mariupolu). Po ich śmierci, w 1921 roku, Jan wraz z rodziną przyjechał do Polski. Przez rok pracował w archiwum kieleckim, a następnie zatrudniono go w archiwum lubelskim, gdzie osiadł na stałe. Otrzymał także obywatelstwo polskie. Jako pracownik archiwum zajmował się księgami wójtowsko-ławniczymi oraz miejskimi. Z tych źródeł uzyskiwał informacje, które następnie umieszczał w przyczynkach do badań nad tymi źródłami historycznymi. Zapewne planował wydanie dyplomatariusza lubelskiego. W okresie międzywojnia wydał liczne materiały do lubelskiego słownika aktowego oraz materiały do historii miasta. Uporządkował księgi miejskie i grodzkie oraz dokonał ich skatalogowania oraz zindeksowania. Zamiaru opublikowania dużej pozycji z licznymi źródłami z ksiąg miejskich w pełni nie zrealizował. Mimo to, za wybitne zasługi na polu badania historii Lublina oraz Lubelszczyzny, został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi oraz otrzymał nagrodę pieniężną od Rady Miasta Lublina. W 1938 roku przeszedł w stan spoczynku.
Wraz z rodziną mieszkał w kamienicy przy dzisiejszej ulicy Złotej 3. Odziedziczył ją po rodzicach. Tam też spędził ostatnie lata życia. Zmarł 20 lipca 1942 roku.
Jan Riabinin pozostawił po sobie liczne publikacje dotyczące Lublina i Lubelszczyzny. Wraz ze swymi kolegami archiwistami (Leonem Białkowskim oraz Aleksandrem Kossowskim) dokonali także edycji najważniejszych źródeł historycznych dotyczących cechów lubelskich, innowierców, rady miejskiej oraz sądu wójtowsko-ławniczego. Powszechnie uznany za propagatora nie tylko historii Lublina, lecz także archiwum lubelskiego i skarbów kultury polskiej tam przechowywanych.
Jan miał dwójkę dzieci: córkę Eudoksję i syna Sergiusza.
Eudoksja Riabinin
Córka Jana Riabinina i Taisji z Krapiwinów. Urodziła się 31 marca 1915 roku w Moskwie. Studiowała romanistykę i pedagogikę na Uniwersytecie Lubelskim, a następnie kontynuowała kształcenie na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Pod koniec lat 30. XX wieku spędziła kilka miesięcy na stypendium w Besançon we Francji. We Lwowie poznała swego męża Włodzimierza Kisielowa i tam wyszła za niego za mąż. Wojnę wraz z mężem przeżyli we Lwowie. W 1945 roku przeniosła się wraz z rodziną do Gliwic, przez krótki czas mieszkała również w Gorlicach.
Po wojnie pracowała jako nauczycielka języków francuskiego i rosyjskiego w Gliwicach. Najpierw w liceum ogólnokształcącym, a następnie aż do emerytury w Technikum Kolejowym Ministerstwa Komunikacji. Organizowała i prowadziła, cieszące się dużym uznaniem w województwie katowickim, kursy metodyki nauczania języka rosyjskiego. Zmarła w 1983 roku. Została pochowana w Lublinie.
Miała trójkę dzieci: Jana, Pawła oraz Marię.
Sergiusz Riabinin
Urodził się 25 grudnia 1918 roku w Mariupolu na Ukrainie. W 1936 roku rozpoczął studia na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Wojna przeszkodziła mu w ukończeniu studiów. Podejmował różne zajęcia zarobkowe, m.in. uczył gry na pianinie oraz współpracował z Izbą Rolniczą w Lublinie. Ostatecznie w 1945 roku uzyskał stopień magistra filozofii w zakresie zoologii z anatomią porównawczą na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. W pierwszych latach po wojnie pracował na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu.
W 1949 roku uzyskał tytuł doktora nauk przyrodniczych na Uniwersytecie Poznańskim, a od 1950 roku kontynuował pracę naukową jako pracownik etatowy na UMCS-ie. Mimo to habilitację uzyskał w Poznaniu.
Od 1955 roku był współpracownikiem Polskiej Akademii Nauk. Współtworzył Zakład Ochrony Przyrody w oddziale lubelskim.
W latach 60. inicjował powstanie Zakładu Ochrony Przyrody i Fenologii na UMCS-ie. Jako twórca nowej jednostki został jej kierownikiem w 1962 roku. Z niewielką przerwą pełnił tę funkcję, aż do 1987 roku. Przejściowo pełnił także funkcję kierownika Katedry Zoologii Systematycznej oraz prodziekana Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi.
Był twórcą teoretycznym i metodologicznym nowoczesnej fenologii. Swoimi staraniami sprawił, że jest ona traktowana jako osobna nauka. Szczególnie interesującym zagadnieniem podejmowanym przez Sergiusza Riabinina były badania fenologiczne w polskich parkach narodowych.
Posiadając ugruntowaną pozycję w świecie naukowym, w 1974 roku Sergiusz Riabinin podjął dodatkową pracę jako wykładowca na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.
Pełnił także wiele funkcji społecznych i prestiżowych. Był przewodniczącym lubelskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Entomologicznego oraz przewodniczącym Zarządu Okręgowego Ligi Ochrony Przyrody.
Wraz z żoną Danutą udzielał się w propagowaniu wycieczek przyrodniczych w środowisku osób niewidomych.
Przeszedł na emeryturę w 1989 roku. Podobnie jak ojciec Jan, napisał kilka tomików wierszy, głównie o tematyce religijnej oraz dotyczących ochrony przyrody. Tworzył także fraszki dotyczące nauki i naukowców.
Tuż przed śmiercią dokonał zapisu darowizny rodzinnej kamienicy przy ulicy Złotej 3 w Lublinie na rzecz społeczeństwa. W kamienicy Riabininów swą siedzibę znalazło Muzeum Literackie im. Józefa Czechowicza, Oddział Muzeum Lubelskiego.
Sergiusz Riabinin zmarł bezdzietnie w 1997 roku. Pochowany jest na cmentarzu prawosławnym w Lublinie.
Danuta Riabinin
Urodziła się 6 grudnia 1921 roku we Frampolu. Absolwentka Liceum im. Unii Lubelskiej. Studiowała na Uniwersytecie Poznańskim, gdzie w 1949 roku uzyskała stopień magistra inżyniera nauk rolniczych. Od 1951 roku pracowała w różnych instytucjach naukowych w Lublinie. Wraz z mężem Sergiuszem prowadziła badania fenologiczne w ramach Zakładu Ochrony Przyrody UMCS. Opracowali typologię środowisk fenologicznych Polski. Była propagatorką rehabilitacji osób niewidomych poprzez przyrodę oraz roli dydaktycznej przyrody w życiu osoby niepełnosprawnej, zwłaszcza z dysfunkcją wzroku.
Danuta Riabinin po śmierci męża zamieszkała na Czechowie w Lublinie.
Opracował Łukasz Fiuta
Literatura
K. Gawarecka, Jan Riabinin. W trzydziestolecie śmierci, „Kamena” 1972, nr 9.
K. Gawarecka, Sylwetki ludzi zasłużonych: Jan Riabinin, „Życie Lubelskie”, 8 X 1947.
Z. Jóźwik, Jan Riabinin, „Gazeta Wyborcza” 2000, nr 268.
Z. Jóźwik, Jan Riabinin, „Gazeta Wyborcza” 2000, nr 76.
Korespondencja Jana Riabinina w sprawach osobistych i zawodowych, w: Zbiory Specjalne Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. H. Łopacińskiego w Lublinie, sygn. 2240.
Korespondencja rodziny Riabininów w sprawach rodzinnych i majątkowych, w: Zbiory Specjalne Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. H. Łopacińskiego w Lublinie, sygn. 2241.
T. Mencel, Jan Riabinin, w: Polski Słownik Biograficzny, t. XXXI.
N.N., Wielka wiedza, talent i iście benedyktyńska pracowitość cechują dzieła historyka doktora Jana Riabinina, „Express Lubelski i Wołyński”, 3 X 1937.
Papiery osobiste i majątkowe Sergiusza i Pauliny z d. Goetz małżonków Riabinin, w: Zbiory Specjalne Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. H. Łopacińskiego w Lublinie, sygn. 2234.
Papiery osobiste Jana Riabinina, w: Zbiory Specjalne Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. H. Łopacińskiego w Lublinie, sygn. 2236.
Papiery osobiste sióstr Jana Riabinina, w: Zbiory Specjalne Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. H. Łopacińskiego w Lublinie, sygn. 2235.
Z. i W. Paryscy, Wielka Encyklopedia Tatrzańska, Poronin 1995.
J. Pleszczyński, Riabininowie z ulicy Złotej, „Dziennik Wschodni” 1997, nr 144.
J. Pleszczyński, Riabininowie z ulicy Złotej, „Gazeta Wyborcza” 2002, nr 16.
W. Skuratowicz, Wykaz publikacji z zakresu nauk przyrodniczych Sergiusza Riabinina. W siedemdziesiątą rocznicę urodzin Sergiusza Riabinina, „Annales UMCS” 1988, sec. C, nr 43.
A. Uljasz, Cudzoziemcy w Lublinie i na Lubelszczyźnie w XIX wieku. Przyczynek w zbiorach rękopiśmiennych Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. H. Łopacińskiego w Lublinie, „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia”, V 2007, folia 47.