„Przegląd Lubelsko-Kresowy” (1924–1925)
W grudniu 1924 roku ukazał się pierwszy numer „Przeglądu Lubelsko-Kresowego”, był to ilustrowany dwutygodnik poświęcony życiu społecznemu, kulturalnemu i gospodarczemu na terenie województw: lubelskiego, wołyńskiego i poleskiego. Wydawany był i redagowany przez Franciszka Głowińskiego.
Spis treści
[Zwiń]Początki wydawania pisma
W grudniu 1924 roku ukazał się pierwszy numer „Przeglądu Lubelsko-Kresowego”.
Halina Wolska:
„Przegląd Lubelsko-Kresowy” [był to] ilustrowany dwutygodnik poświęcony życiu społecznemu, kulturalnemu i gospodarczemu na terenie województw: lubelskiego, wołyńskiego i poleskiego. Wydawany był i redagowany przez Franciszka Głowińskiego, drukowany na ładnym papierze i miał liczne ilustracje. [...] Ogółem ukazało się 15 numerów „Przeglądu”1.
Ostatni numer „Przeglądu” ukazał się w sierpniu 1925 roku.
Na początku roku 1925 Głowiński zaczął wydawać „Przegląd Lubelsko-Kresowy” [...]. „Przegląd” był drukowany na ładnym papierze, zawierał liczne ilustracje i dość bogatą treść, która zgodnie z obietnicą obracała się w kręgu zagadnień społecznych i gospodarczych. Ponadto w każdym numerze zamieszczony był przegląd teatralny i muzyczny. Sporo miejsca poświęcano również plastyce [...]2.
„Przegląd Lubelsko-Kresowy” był rodzajem magazynu społeczno-kulturalno-gospodarczego. Na łamach jego ukazało się kilkanaście pozycji literackich, w tej liczbie i wiersze Czechowicza. Ale wydawnictwo miało inny cel na widoku. Głowiński był jednym z najwybitniejszych w Polsce specjalistów od reklamy. W utalentowany sposób potrafił zorganizować rynek ogłoszeniowy. Zdobywał ogłoszenia najbardziej opornych firm. Toteż na przykład „Express Lubelski”, pismo prowincjonalne, miał wielki dział ogłoszeniowy, który dawał duże dochody, „Przegląd Lubelsko-Kresowy” również służył tym celom. Najbardziej rozwinięty był w nim dział gospodarczy, problemowy i informacyjny3.
Współpraca Józefa Czechowicza z „Przeglądem”
Józef Czechowicz zamieścił w pierwszych numerach „Przeglądu Lubelsko-Kresowego” dwa swoje teksty: Kościół na Zamku w Lublinie” (luty 1925, nr 4) i Zabytki włodzimierskie (marzec 1925, nr 7).
W „Przeglądzie” zostało zamieszczonych również kilka fotografii sygnowanych inicjałami St.Cz., których autorem niewątpliwie był Józef Czechowicz.
Dodatek literacki
W maju 1925 roku w 10. numerze „Przeglądu Lubelsko-Kresowego” pojawił się dodatek literacki. W numerze 13. przemianowano go na „Literaturę i Sztukę” (w sumie wyszło 6 dodatków).
W tym dodatku literackim były publikowane wiersze i proza Czechowicza:
- 29 VIII 1924 (1924/1925 nr 10)
- Melancholijne kolory (1924/1925 nr 10)
- Oracz (1924/1925 nr 11)
- Polski Chrystus (1924/1925 nr 11)
Opracował: Tomasz Pietrasiewicz
Wybrane numery „Przeglądu Lubelsko-Kresowego"
Na łamach „Przeglądu”
„Przegląd Lubelsko-Kresowy” ukazywał się w latach 1924–1925 pod redakcją Franciszka Głowińskiego. Na jego łamach publikowano artykuły nawiązujące do kulturalnego, społecznego i gospodarczego oddziaływania Lublina na życie intelektualne Kresów Wschodnich (zasięgiem obejmował: Lublin, Łuck, Równe, Brześć n. Bugiem, Pińsk). Opisywał też szeroko pojętą historię Lublina i regionu (wydarzenia, architektura, dzieje zamków, warowni, cechów lubelskich, tradycji, obrzędów itd.). Publicystyka pojawiająca się na łamach pisma opisywała potrzeby gospodarcze miasta i regionu, życie społeczne, działalność społeczną i gospodarczą (przywoływała odpowiednie dokumenty prawne), życie towarzyskie i literackie, ruch muzyczny, sztukę plastyczną w Lublinie, bogato ilustrowane reprodukcją fotograficzną malarstwo oraz rzeźby. Artykuły były często opatrzone zdjęciami, portretami (w zależności od tematyki). Pojawiały się też kroniki żałobne oraz reklama.
Opracowała: Anna Wojtysiak
Opis bibliograficzny czasopisma
Tytuł: „Przegląd Lubelsko-Kresowy” ilustrowany dwutygodnik poświęcony życiu społecznemu, kulturalnemu i gospodarczemu na terenie województw: lubelskiego wołyńskiego i poleskiego
Redaktor i wydawca: Franciszek Głowiński
Miejsce wydania: Lublin, Dom Wydawniczy
Format: 31 cm
Częstotliwość: dwa razy w miesiącu (wychodził 5. i 20. każdego miesiąca)
Numeracja: R. 1, nr 1 (grudzień 1924)–R. 1, nr 15 (sierpień 1925).
Tytuły według okładki.
Dodatki: Posiadał dodatek literacki od R. 1, nr 10–12. Od nr 13 (czerwiec 1925) tytuł dodatku: „Literatura i Sztuka dodatek do Nr-u … Przeglądu Lubelsko-Kresowego”
Dodatki zawierały nowele, powieści (w tym tłumaczenia), wiersze; dział recenzji „Nowe książki”, ilustrowany reprodukcjami sztuki plastycznej
Stałe rubryki: Przegląd artystyczny (o teatrze lubelskim, ruchu muzycznym, wydawniczym); Z salonu „Zachęty Lubelskiej”; Z kroniki towarzyskiej; Życie literackie w Lublinie; Na lubelskim bruku (red. Wandzik); Życie sportowe (red. S.Z.); Z ruchu wydawniczego; Recenzje
„Przegląd Lubelsko-Kresowy” w bibliotekach
Biblioteka Narodowa
(sygn. P32833, mf 32834)
R. 1 (1924/25), nr 1–2, 4–7, 9–15
R. 2 (1925) nr 3, 5–15
Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. H. Łopacińskiego
(sygn. 3606c)
R. 1 (1925), nr 5, 7, 12–13
(sygn. 665c)
R. 1 (1924), nr 1
R. 1 (1925), nr 2–15
Biblioteka UMCS
(sygn. czas 12019)
R. 1 (1924/1925), nr 1–14
Biblioteka KUL
(sygn. V–4405, V4405a)
R. 1925, nr 1–15
Literatura
Bielski K., Most nad czasem, Lublin 1963.
Gralewski W., Stalowa tęcza, Warszawa 1968.
"Scriptores", nr 30, Czechowicz. W poszukiwaniu ukrytego miasta, Lublin 2006.
Wolska H., Od 1830 do 1939 r., [w:] Dzieje prasy lubelskiej, Lublin 1972.
Przypisy
- Wróć do odniesienia H. Wolska, Od 1830 do 1939 r., [w:] Dzieje prasy lubelskiej, Lublin 1972, s. 35.
- Wróć do odniesienia K. Bielski, Most nad czasem, Lublin 1963, s. 165–166.
- Wróć do odniesienia W. Gralewski, Stalowa tęcza, Warszawa 1968, s. 161.