Józef Czechowicz - kalendarium działań Ośrodka "Brama Grodzka - Teatr NN"
Opis inicjatyw podejmowanych przez Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN" na rzecz pamięci o poecie Józefie Czechowiczu
Spis treści
[Zwiń]Józef Czechowicz w działaniach Ośrodka
To, że Czechowicz pojawił się na stałe w kręgu działań Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN”, było zasługą Władysława Panasa. Z jego inicjatywy 10 września 1999 roku w 60. rocznicę śmierci Czechowicza, w Ośrodku została zorganizowana sesja „Czytanie Czechowicza”. Wzięli w niej udział , prezentując swoje teksty: Józef Fert (Czechowicz muzyczny), Paweł Próchniak (O "elegii uśpienia”), Andrzej Tyszczyk (Czechowicz i miasto). Na otwarcie sesji Panas wygłosił słowo wstępne Od czasu chrońcie grób Józka w Lublinie oraz przedstawił esej W krainie purpurowego mitu. Prolegomena do przyszłych studiów nad „Poematem” Józefa Czechowicza. To od tej sesji rozpoczęły się systematyczne działania Ośrodka na rzecz popularyzowania twórczości Czechowicza.
Przypomnijmy że pierwszym przedsięwzięciem „Ośrodka” nawiązującym do poezji Czechowicza było zorganizowanie w roku 1997 wykonania w przestrzeni miasta Poematu o mieście Lublinie z muzyką specjalnie napisaną do tego tekstu przez Krzesimira Dębskiego.
W roku 2001 powstała idea organizowania corocznego spotkania upamiętniającego urodziny Czechowicza (15 III 1903). Tak więc każdego roku w tym właśnie dniu zapraszamy kilkoro lublinian do odczytania najbardziej „lubelskiego” utworu Czechowicza - „Poematu o mieście Lublinie”. Stało się również tradycją, że wszyscy uczestnicy urodzin poety opowiadają o „swoim” Lublinie. „Czytaniu Czechowicza” towarzyszą zawsze jakieś dodatkowe działania, czy to w przestrzeni miasta czy też w samym Ośrodku.
Dodajmy, że w latach 2001 – 2004 na każdą kolejną rocznicę urodzin Czechowicza ukazywały się w lubelskim dodatku „Gazety Wyborczej” niezwykłe eseje Władysława Panasa pisane specjalnie na tę rocznicę. Tak było aż do jego śmierci w dniu 24 stycznia 2005 roku.
Szczególnie uroczyste obchody urodzin Czechowicza zostały przygotowane w roku 2003 na 100-lecie urodzin poety. Została wtedy m. in. wydana płyta z nagraniem Poematu o mieście Lublinie czytanym przez wybitnych polskich poetów: Wisławę Szymborską, Czesława Miłosza, Bohdana Zadurę, Julię Hartwig, Ewę Lipską, Ryszarda Krynickiego, Tadeusza Różewicza i ks. Jana Twardowskiego.
Od roku 2003 w każdą lipcową pełnię księżyca (czas akcji Poematu o mieście Lublinie) Ośrodek przygotowuje „Noc z Czechowiczem” – wędrówkę ulicami Lublina szlakiem Poematu.
Jednym z ważnych elementów działań związanych z popularyzowaniem twórczości Czechowicza są publikacje. Tak więc ukazały się:
„Poemat o mieście Lublinie” Józefa Czechowicza (2001 – 2010)
„Kołysanki” Józefa Czechowicza /2005 - pierwsze wydanie/
„Rozmowy o Józefie Czechowiczu” w opracowaniu Józefa Zięby (2006)
„Znak kabalistyczny. O „Poemacie” Józefa Czechowicza.” Władysława Panasa (2006)
„Kamień” Józefa Czechowicza /reprint/ (2007)
Jednodniówka na 80 – lecie wydania „Kamienia” (2007)
„Scriptores” - „W poszukiwaniu ukrytego miasta” t.1 (2006)
„Scriptores” – „W poszukiwaniu ukrytego miasta” t.2 (2007)
„Scriptores” – W poszukiwaniu ukrytego miasta” t.3 (2008)
„Bombardowanie Lublina 9.09.1939. Śmierć Józefa Czechowicza” (2009)
„Czytanie Czechowicza 2001 - 2010” (2010)
Przewodnik po trasie „Poematu o mieście Lublinie” (2004, 2005)
„Scriptores” z tekstami Władysława Panasa poświęconymi twórczości Czechowicza (2009)
Tomasz Pietrasiewicz
Kalendarium działań
20 września
Premiera oratorium Poemat o mieście Lublinie Krzesimira Dębskiego na placu Zamkowym. Soliści: Izabella Kłosińska i Mieczysław Szcześniak. Utwór został zamówiony z okazji 680. rocznicy nadania Lublinowi praw miejskich. Było to pierwsze widowisko artystyczne zorganizowane w Lublinie na tak dużą
skalę.
Poemat o mieście Lublinie – wieczorno-nocne, plenerowe widowisko teatralno-muzyczne, najważniejsza impreza w cyklu przedsięwzięć uświetniających obchody 680. rocznicy nadania Lublinowi praw miejskich. Widowisko zbudowane zostało w oparciu o Poemat o mieście Lublinie Józefa Czechowicza oraz specjalnie na tę okazję skomponowaną do niego muzykę autorstwa Krzesimira Dębskiego. Muzyka nadaje widowisku formę oratorium.
soliści: Izabella Kłosińska i Mieczysław Szcześniak
zespół wokalny „In Corpore”
narrator: Cezary Karpiński
orkiestra Państwowej Filharmonii Lubelskiej
dyrygent: Krzesimir Dębski.
9 września
Sesja „Czytanie Czechowicza” – referaty i dyskusje.
15 marca
I Urodziny Józefa Czechowicza (98. rocznica).
• Odsłonięcie „jednodniowego pomnika” poety na ścianie Galerii Centrum stojącej w miejscu przedwojennej kamienicy, w której poeta się urodził.
• Odczytanie Poematu o mieście Lublinie w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN”. Poszczególne utwory z tomu odczytali zaproszeni goście: prof. Jerzy Bartmiński, Wacław Biały (red. naczelny „Gazety Wyborczej” w Lublinie), prof. Józef Fert (poeta), prof. Zbigniew Hołda (prawnik), Waldemar Michalski (literat, redaktor „Akcentu”), prof. Władysław Panas, Piotr Gawryszczak (wiceprzewodniczący Rady Miejskiej),Marzenna Sendecka (dyrektor oddziału BGŻ S.A. w Lublinie), Celina Nikolska (dyrektor Gimnazjum nr. 19 im. J. Czechowicza), Janusz Winiarski (prezes Radia Lublin), Wojciech Szubarga
(dyrektor Galerii Centrum), Michał Zieliński (dziennikarz telewizyjny), Maria Brzezińska (dziennikarka radiowa), Andrzej Molik (dziennikarz prasowy), Marek Wyszkowski (dziennikarz telewizyjny), dr Józef Zięba (założyciel i pierwszy dyrektor Muzeum im. J. Czechowicza).
• Koncert Orkiestry św. Mikołaja, która specjalnie na tę okazję skomponowała muzykę do kołysanek Józefa Czechowicza.
• Udostępnienie stron internetowych poświęconych Józefowi Czechowiczowi.
17 czerwca
• Wydanie tomiku Poemat o mieście Lublinie podczas „Misterium Druku i Papieru”.
• „Misterium Chleba” – wydarzenie artystyczne zainspirowane wierszem Józefa Czechowicza Szeroka, kamień węgielny pod piec na palcu Zamkowym wmurował Władysław Panas.
15 marca
II Urodziny Józefa Czechowicza (99. rocznica).
• Odczytanie Poematu o mieście Lublinie w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN”. Poszczególne utwory z tomu odczytali zaproszeni goście: prof. Marian Harasimiuk (rektor UMCS), dr Bogusław Wróblewski (red. naczelny kwartalnika „Akcent”), dr Andrzej Niewiadomski (poeta, redaktor czasopisma „Kresy”), Iwona Kryczka (nauczycielka), radny Paweł Bryłowski (prezydent Miasta Lublin w latach 1994-1998), redaktor Krzysztof Czerwiecki (dyrektor ds. programowych
• Wydanie okolicznościowego tomiku Poemat o mieście Lublinie (99 egz.).
15 marca
III Urodziny Józefa Czechowicza (100. rocznica).
• Odczytanie Poematu o mieście Lublinie w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN”. Poszczególne utwory z tomu odczytali zaproszeni goście: Bohdan Zadura (poeta, redaktor „Twórczości”), prezydent Andrzej Pruszkowski, Bożenna Kowalik (dyrektor ZS nr 4 im. J. Korczaka), Teresa Księska-Falger (menedżer kultury, muzyk), Grażyna Ruszewska (dziennikarka radiowa), wojewoda Andrzej Kurowski, Wiesław Kaczkowski (animator kultury), Piotr Dymmel (dyrektor Archiwum Państwowego w Lublinie), Zdzisław Bieleń (z-ca dyrektora WBP im. H. Łopacińskiego), Norbert Wojciechowski (prezes wydawnictwa „Norbertinum”),
prof. Władysław Panas, ks. Mieczysław Puzewicz, Andrzej Peciak (dyrektor wydawnictwa UMCS), Grzegorz Józefczuk (dziennikarz „Gazety Wyborczej” w Lublinie).
• Działanie artystyczne „Listy do Czechowicza” w pobliżu miejsca urodzenia poety.
• Wydanie wspólnie z „Gazetą Wyborczą” w Lublinie i Radiem Lublin płyty Poemat o mieście Lublinie z wierszami Czechowicza. Wiersze recytowali poeci: Wisława Szymborska, Czesław Miłosz, Ryszard Krynicki, Julia Hartwig, Bohdan Zadura, Agata Tuszyńska, Ewa Lipska i ks. Jan Twardowski.
• Wydanie okolicznościowego tomiku Poematu o mieście Lublinie (100 egz.).
13 lipca
I Spacer trasą Poematu o mieście Lublinie Józefa Czechowicza oraz wydanie okolicznościowego przewodnika Noc z
15 marca
IV Urodziny Józefa Czechowicza (101. rocznica).
• Odczytanie Poematu o mieście Lublinie w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN”. Poszczególne utwory z tomu odczytali goście: Krystyna Dajbor (wydawca), Helena Pańkiw (siostrzenica i córka chrzestna Józefa Czechowicza), prof. Jerzy Święch, dr Arkadiusz Bagłajewski (red. naczelny czasopisma „Kresy”), Agata Koss (dziennikarka radiowa), prof. Jan Adamowski, Jeremi Karwowski (dyrektor TVP Lublin), Marek Słomianowski (księgarz, antykwariusz), Janusz Knap
(red. naczelny „Gazety Wyborczej” w Lublinie), Dorota Nowakowska (operator obrazu, reżyser), prof. Władysław Panas, Bartłomiej Michałowski (malarz), Anna Suszyna (dyrektor III LO im. Unii Lubelskiej), Tomasz Miernowski (filmowiec, syn przyjaciela poety).
• Działania artystyczne „101 świec dla Czechowicza” w pobliżu miejsca urodzenia Józefa Czechowicza (ul. Kapucyńska 3).
• Wydanie okolicznościowego tomiku Poemat o mieścieLublinie (101 egz.).
II Spacer trasą Poematu o mieście Lublinie Józefa Czechowicza oraz wydanie okolicznościowego przewodnika Noc z Czechowiczem. Spacer trasą „Poematu o mieści Lublinie” (200 egz.).
Zgodnie z informacjami wyczytanymi w Poemacie, spacer odbywa się podczas pierwszej lipcowej pełni księżyca.
• Wydanie podczas „Misterium Druku i Papieru” Poematu o mieście Lublinie poświęconego pamięci Profesora Władysława Panasa w nakładzie 102 egz. oraz Kołysanek Józefa Czechowicza w nakładzie 102 egz.
III Spacer trasą Poematu o mieście Lublinie Józefa Czechowicza oraz wydanie okolicznościowego przewodnika Noc z Czechowiczem. Spacer trasą „Poematu o mieście Lublinie” (200 egz.).
12 marca
Msza św. odprawiona za duszę Stanisława Czechowicza (brata Józefa Czechowicza) w 81. rocznicę śmierci (homilia – ks. Alfred Wierzbicki, program artystyczny – młodzież Gimnazjum nr 19 im. J. Czechowicza).
VI Urodziny Józefa Czechowicza (103. rocznica).
• Odczytanie Poematu o mieście Lublinie w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN”. Poszczególne utwory z tomu zaprezentowali zaproszeni goście: Edward Balawejder (dyrektor Państwowego Muzeum na Majdanku), Elżbieta Cwalina (romanistka, właścicielka Kawiarni Artystycznej „Hades”), Joseph Dakar (przewodniczący ziomkostwa Żydów lubelskich w Izraelu), Agnieszka Dybek (dziennikarka prasowa), o. Hieronim Kaczmarek, Jan Kondrak (muzyk), Jarosław Koziara (artysta), Jan Magierski (fotograf ), Tomasz Rakowski (dyrektor TV Lublin), Grzegorz Rzepecki (menedżer kultury), Andrij Sawenec (tłumacz), Bolesław Stelmach (architekt), Jerzy Kalinowski (warszawianin). Prezentacja fragmentu nagrania z odczytaniem wiersza Józefa Czechowicza przez prof.
• Wydanie okolicznościowego tomiku Poemat o mieście Lublinie (103 egz.).
Msza św. odprawiona za duszę Małgorzaty Czechowicz, matki poety, w 142. rocznicę jej urodzin.
27 kwietnia
Promocja książki Józefa Zięby Rozmowy o Józefie Czechowiczu, wydanej w tym roku przez Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” (320 egz.).
IV Spacer trasą Poematu o mieście Lublinie Józefa Czechowicza zakończony wernisażem wystawy Wywołane z przeszłości. Fotografie dawnego Lublina w Galerii Michałowski.
Otwarcie Zaułka Władysława Panasa i promocja publikacji wydanej przez Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”: Józef Czechowicz, Poemat. Władysław Panas, Znak kabalistyczny. O „Poemacie Józefa Czechowicza. Fragmenty, Lublin 2006. (500 egz.). Publikacja wydana z okazji 67. rocznicy śmierci
poety.
9 września
• Msza św. w intencji poety w rocznicę śmierci.
• Działania artystyczne w przestrzeni miejskiej Lublina: uroczyste przeniesienie urny z ziemią z miejsca, w którym zginął Czechowicz,
Udostępnienie nowych, przebudowanych stron internetowych poświęconych poecie: Józef Czechowicz (1903–1939)
styczeń
Wydanie i promocja 30 numeru „Scriptores” pt. Czechowicz – w poszukiwaniu ukrytego miasta, początek serii: tom 1. Przedwojenny Lublin (473 strony, 1000 egz.).
VII Urodziny Czechowicza (104. rocznica).
• Odczytanie Poematu o mieście Lublinie w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN”. Poszczególne utwory z tomu odczytali zaproszeni goście: Janina Biegalska (historyk), Wojciech Guz (wydawca, dyrektor wydawnictwa „Petit”), Krystyna Hudzik (bibliotekarka), Jerzy Kiełbowicz (prawnik), Ryszard Montusiewicz (wiceprezes Zarządu Radia Lublin), Piotr Pleskaczyński (szef legendarnej restauracji artystycznej „Szeroka 28”), Andrzej Polakowski (fotograf ), Włodzimierz
Prezentacja fragmentu nagrania z odczytaniem wiersza Józefa Czechowicza przez prof. Władysława Panasa.
• Wydanie okolicznościowego tomiku Poemat o mieście Lublinie (104 egz.).
Wyróżnienie w 47. konkursie „Najpiękniejszej Książki Roku 2006” dla tomu 1. poświęconego Józefowi Czechowiczowi:
„Scriptores”. Czechowicz – w poszukiwaniu utraconego miasta.
Wydanie tomu Kamień przez Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”. Reprint pierwszego zbioru poezji Józefa Czechowicza wydrukowano z okazji 80. rocznicy debiutu poety. Odbito 500 egz. numerowanych oraz 25 na papierze mirkowskim czerpanym z podpisem autora.
V Spacer trasą Poematu o mieście Lublinie Józefa Czechowicza oraz wydanie „Jednodniówki” (200 egz.) poświęconej okolicznościom powstania Kamienia, debiutanckiego tomu poety z 1927 roku.
Sesja „Poemat o mieście Lublinie. Pasaże” z inicjatywy Pawła Próchniaka. Spotkanie zorganizowane w ramach wspólnego projektu Instytutu Filologii Polskiej KUL i Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN”, z udziałem prof. Danuty Opackiej-Walasek, Pawła Huelle (pisarza), dr. hab. Pawła Próchniaka, dr. Jarosława Cymermana i Tomasza Pietrasiewicza (dyrektora Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN”).
15 stycznia
„Stare Kamienie” – poemat na dwa głosy: wieczór poetycki. Odczytanie wierszy z tomu Stare kamienie w kamienicy Arnsztajnów,
VIII Urodziny Józefa Czechowicza (105. rocznica).
• Odczytanie Poematu o mieście Lublinie w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN”. Poszczególne utwory z tomu odczytali zaproszeni goście: Hanna Abramowicz (tłumaczka), Jerzy Bojarski (bibliotekarz, redaktor „Niecodziennika Bibliotecznego”), dr Jarosław Cymerman, Dariusz Jachimowicz (menedżer kultury), Euzebiusz Maj (historyk sztuki), Natasza Ziółkowska-Kurczuk (filmowiec, dziennikarka telewizyjna).
• Wydanie okolicznościowego tomiku Poemat o mieście Lublinie. Wydanie poświęcone zostało pamięci prof. Władysława Panasa.
26 maja – 1 czerwca
I Festiwal „Miasto Poezji”, którego patronem jest Józef Czechowicz.
• Ufundowanie nagrody poetyckiej „Kamień”, którą otrzymał Ryszard Krynicki. (Nagroda Festiwalu „Miasto Poezji” przyznawana jest za wybitny dorobek poetycki. W swej nazwie nagroda nawiązuje do tytułu debiutanckiej książki Józefa Czechowicza, która ukazała się drukiem w 1927 roku.)
• „Tatuowanie” przestrzeni miasta wierszami Czechowicza.
„Czechowicz poetów” oraz „Czechowicz krytyków” – spotkania akademickie poświęcone poecie. W rozmowach wzięli udział polscy poeci: Jacek Gutorow, Ryszard Krynicki, Tomasz Różycki, Andrzej Sosnowski oraz krytycy: Aleksander Nawarecki, Andrzej Niewiadomski, Joanna Roszak, Piotr Śliwiński.
VI Spacer trasą Poematu o mieście Lublinie Józefa Czechowicza.
Wydanie Poematu o mieście Lublinie (200 egz.) w ramach programu „Lublin 2016. Europejska Stolica Kultury” (promocja w Warszawie).
Promocja dwóch kolejnych tomów „Scriptores” z serii Czechowicz – w poszukiwaniu ukrytego miasta wydanych w 2008 roku:
• tom 2 (nr 31) pt. Mapa miejsc – biografia (269 stron, 1000 egz.)
• tom 3 (nr 32) pt. Mapa miejsc – teksty (436 stron, 1000 egz.).
„Wawrzyn Pawła Konrada”, nagroda ufundowana przez WBP im. H. Łopacińskiego w Lublinie dla tomu 2. „Scriptores”. Czechowicz – w poszukiwaniu ukrytego miasta.
IX Urodziny Józefa Czechowicza (106. rocznica) oraz wydanie okolicznościowego tomiku Poemat o mieście Lublinie.
• Wydanie okolicznościowego tomiku Poemat o mieście Lublinie(106 egz.).
25-29 maja
II Festiwal „Miasto Poezji”.
• Nagrodę „Kamień” otrzymała Julia Hartwig.
• „Tatuowanie” przestrzeni miasta wierszami Czechowicza.
VII Spacer trasą Poematu o mieście Lublinie.
• Druk akcydensowy, ręcznie odbity, z wierszem Józefa