Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Isaac Bashevis Singer – słownik postaci z utworów

Słownik postaci znanych z utworów Isaaca Bashevisa Singera

Literacki Przewodnik po Lubelszczyźnie
Spis postaci
 
Falik
 
 
 
 
 
 
Awigdor
Bohater opowiadania Jentł, chłopiec z jesziwy. Student jesziwy w Bychawie. Sierota. Wysoki, kościsty, blady, o płonących oczach, zapadniętych policzkach i czarnych pejsach i brodzie. Wrażliwy i czuły. Dobry i oddany przyjaciel Anszela. Ma ogromną wiedzę i poczucie humoru. Długo nie może ułożyć sobie życia, gdyż płaci za to, że jego brat się kiedyś powiesił.

 

Cejtł
Bohaterka opowiadania Cełt i Rejcł. Córka reb Izraela, mieszkająca wraz z ojcem w Kraśniku. Wysoka, ciemna, o szczupłej twarzy, z czarnymi włosami splecionymi jak okrągła szabasowa chała i ogromnymi oczami przepełnionymi melancholią. Nie goli głowy, a jedynie zakłada chustkę. Lubi spędzać wieczory na balkonie. Wyszła za mąż, ale z niewiadomych przyczyn rozwiodła się po sześciu miesiącach. Mimo to żyje jak arystokratka. Nie wychodzi z domu po zakupy, bo wszystkie potrzebne rzeczy są jej przysyłane. Zajmuje się robieniem dyktand dziewczętom z miasta, lubi opowiadać niesamowite historie. Jest zakochana w innej kobiecie. Dla miłości dopuszcza się okropnego czynu. Popełnia samobójstwo, rzucając się do studni.
Celina Ber
Bohaterka opowiadania Broszka. Żona Wolfa Bera. Kobieta z dobrego domu. Młoda, szczupła, o jasnej twarzy i blond włosach. Bardzo kocha męża i wiele jest w stanie dla niego zrobić, jednak jak się okazuje nie jest z nim do końca szczera. Nie pochwala tego co robi Wolf, ale stara się z nim o tym nie rozmawiać. Wychowuje dwie córki. Niestety przez profesje męża, o której wiedzą wszyscy w mieście, staje się ona, podobnie jak jej dzieci, obiektem kpin i poniżania. Jest silną kobietą choć nie do końca rozumie swojego męża. Po pewnym czasie okrada znajomą kobietę i sama nie jest pewna dlaczego to zrobiła.

 Chaim Sachar
Bohater opowiadania Starzec. Żyd mieszkający na ulicy Krochmalnej w Warszawie, który po zajęciu jej przez Niemców zmuszony jest zamknąć swój sklep i sprzedać wszystkie meble, przez co z zamożnego człowieka staję się nędzarzem. Przeżył śmierć żony, dwóch córek, które zmarły na tyfus oraz dwóch synów, którzy nie powrócili z frontu. Mieszka ze starym ojcem. Studiuję  Torę i często kręci się po placu targowym. Stara się zapewnić jedzenie dla siebie i ojca. 

Dziedzic
Bohater opowiadania Dziedzic. Tajemniczy przybysz, zainteresowany żydowską kulturą i świętem chanuki. Chce kupić od ubogiej rodziny drogocenną lampę w uczciwej cenie. Gra z dziećmi w drejdla i przegrywa wszystkie złote monety, które przy sobie ma. Uczciwie oddaje dzieciom to co wygrały. Wyjeżdża zostawiając 500 guldenów zaliczki na lampę i nigdy po nią nie wraca. Staje się dobroczyńcą i wybawcom biednej rodziny

Falik
Bohater opowiadania Dziedzic. Jeden z bohaterów opowieści reb Berysza. Mieszkaniec Biłgoraju. Młody student Talmudu. Zna się na interesach, prowadzi własną pasmanterie, którą traci w pożarze. Mąż Sary i ojciec trójki dzieci – Maniusia, Pesełe i Etełe. Dumny, nie chce przyjmować darowizn od innych nawet kiedy jest umierający. Człowiek niezwykle pobożny.

Felczer Lippe
Bohater opowiadania Dziedzic. Bezskutecznie stara się pomóc Falikowi.

Genendełe
Bohateraka opowiadania Starsi z Chełma i klucz Genendełe. Pierwsza żona Gronama. Ciągle krytykująca swojego byłego męża. Miła dla członków rady mędrców Chełmskich. Kobieta bardzo skąpa.

Gronam Wół
Postać pojawiająca się w wielu opowiadaniach, m.in. w: Dalfunka, gdzie bogaci żyją wiecznie, Jak Szlemiel wędrował do Warszawy, Starsi z Chełma i klucz Genendełe. „Najmądrzejszy” człowiek w Chełmie, a co za tym idzie na „całym świecie” ponieważ cały świat to jeden wielki Chełm. Porównywany do Salomona. Przewodniczący rady starszych miasta. Uważany za człowieka, który jest w stanie rozwiązać każdy problem. W rzeczywistości prawa, które ustala i jego rady nie mają najmniejszego sensu.

Hodel
Bohaterka opowiadania Pan z Krakowa. Córka kupca Lipe, z którym mieszka na skraju Frampola, w ubogiej chacie, wielkości kurnika. Wysoka, szczupła, o rudych włosach i zielonych oczach. Od najmłodszych lat uchodzi za obżartucha i złodziejkę. Bosa i półnaga włóczy się po miasteczku i pod obecność gospodarzy okrada spiżarnie. Łapie kury i kaczki, którym podrzyna gardło szkłem a potem je zjada. W mieście krążą plotki, że jest rozwiązła, je psie i kocie mięso oraz padlinę. Trzyma się z daleka od miasteczka. Jest bezczelna, opryskliwa i przebiegła. Wśród mieszkańców miasteczka budzi przerażenie. Postać o dwóch twarzach. Ludzkie wcielenie Lilit.
 
Jentł
Bohaterka opowiadania Jentł, chłopiec z jesziwy. Dziewczyna z Janowa, córka reb Todrosa. Wysoka, chuda, koścista, ma małe piersi i wąskie biodra. Wygląda jak „przystojny, młody brunet” z lekkim meszkiem nad górną wargą. Do dziewczyny upodabniają ją tylko grube warkocze. Kobieta z „duszą mężczyzny”. Nie umie szyć, robić na drutach, gotować. Fascynuje ją nauka, dla której gotowa jest żyć w kłamstwie. Po śmierci ojca wyrusza w podróż do Lublina.  Jednak los kieruje ją do Bychawy, gdzie jako Anszel, łamiąc zakazy religii, studiuje Torę z mężczyznami.

Lilit
Drugie oblicze Hodel z opowiadania Pan z Krakowa. Jedna z głównych postaci żydowskiej demonologii. W midraszach występuje jako pierwsza kobieta Adama. Demon, po którego przybywa do Frampola Ketew Meriri. W dniu ich ślubu odsłania swoją prawdziwą postać. Jest naga, ma obwisłe piersi, sięgające pępka oraz palce u nóg połączone błoną pławną. W jej włosach roi się od glist i robactwa.
 
Ketew Meriri
Prawdziwe oblicze głównego bohatera opowiadania Pan z Krakowa. Wódz diabłów. Stwór pokryty łuskami, z okiem na piersi i rogiem obracającym się niezwykle szybko pośrodku czoła. Ręce ma pokryte włosami, kolcami i kołtunami, a ogon stworzony ze skłębionych węży. Przybywa do Frampola, aby poślubić Lilit.
 
Neftali
Bohater opowiadania Neftali i jego koń Sus. Mężczyzna - gawędziarz z Janowa Lubelskiego kochający opowiadania i niesamowite historie. Jedyny syn Zejliga i Brajny. Wędrowny pisarz i sprzedawca książek z opowiadaniami. Bezgranicznie kochający swojego konia Susa. Człowiek mądry, dobry i wrażliwy, który jest samotny, gdyż całe życie poświęcił pasji. Lubiany i doceniony za swoje opowieści nie tylko w Polsce, ale także w innych krajach.

Maniuś
Bohater opowiadania Dziedzic. Najstarsze dziecko Sary i Falika, rozsądny chłopiec. Posłuszny woli ojca i bardzo zaradny. Pobożny żyd, znający również język polski.
Pan z Krakowa
Bohater opowiadania Pan z Krakowa. Medyk, wdowiec z Krakowa, którego żona umarła przy porodzie razem z dzieckiem. Młody Żyd – miedzy dwudziestym a trzydziestym rokiem życia. Człowiek wysoki, mający bladą cerę, czarną brodą i ogniste spojrzeniu czarnych oczu. Chodzi w kapeluszu z sobolim otokiem, butach ze srebrnymi sprzączkami, kapocie obszytej bobrowym futrem i jedwabnym, zielonym pasie. Za radą cadyka cudotwórcy przyjeżdża do Frampola, gdzie ma pozbyć się melancholii. Człowiek niesamowicie bogaty, który pozornie pomaga mieszkańcom miasteczka. Bohater będący ludzką postacią wodza diabłów –Ketew Meriri.

Pesełe i Etełe
Bohaterki opowiadania Dziedzic. Córki Sary i Falika.

Rada starszych Chełma
Postacie pojawiające się w wielu opowiadaniach, m.in.: Dalfunka, gdzie bogaci żyją wiecznie,
Jak Szlemiel wędrował do Warszawy, Starsi z Chełma i klucz Genendełe. Rada składająca się z sześciu osób. Są to mężczyźni uważani za najmądrzejszych w mieście. Postaci, którym autor nadał znaczące nazwiska. Na czele rady znajduję się Gronam Wół, a obok niego mędrcy: Lekisz Kiep, Cajnwel Fujara, Trejtel Głupek, Sender Osioł i Szmendryk Dureń.
Reb Berysz
Bohater wielu opowiadań I.B.Singera, m.in. Dziedzic, Gasnące światełka. Starszy człowiek z domu nauki chasydów w Tużysku, pochodzi z Biłgoraju. Wprowadza czytelnika w historię z jego rodzinnego miasta. Jest człowiekiem głęboko wierzącym i niechętnie patrzy na tych, którzy nie wierzą w cuda.

Reb Izrael z Będzina
Bohater opowiadania Cełt i Rejcł. Osiemdziesięcioletni Żyd z rozłożystą, białą jak śnieg brodą i przenikliwym spojrzeniem, który ubiera się jak rabin: w welwetowy kaftan, okrągły rabinowski kapelusz, pantofle i białe pończochy. Będąc grubo po pięćdziesiątce przeprowadził się do Kraśnika. Człowiek wokół, którego krążą różne plotki. Pochował trzy żony. Po ostatniej, która urodziła mu córkę Cejtł, odziedziczył wielką kamienicę na rynku i trzynaście sklepów. Całe jego życie owiane jest tajemnicą. Rzadko z kimkolwiek rozmawia a na nabożeństwo chodzi tylko w szabat.
Reb Mosze Ber
Tytułowy bohater opowiadania Starzec. Niebieskooki starzec z kilkoma pożółkłymi i krzywymi zębami, który lubi snuć opowieści o wojnach, złych duchach i dawnych, wspaniałych czasach. Jako młody człowiek mieszkał u teścia na Węgrzech, gdzie nie brakowało mu niczego, w przeciwieństwie do czasów teraźniejszych, w których wiedzie nędzne życie w Warszawie. Jego jedyny dorobek to stare, zimne mieszkanie, buty i kaftan, które odziedziczył po zmarłym synu oraz kilka książek, tałes i filakterie. Życie go nie oszczędza, a mimo to jest człowiekiem silnie wierzącym i za wszelką cenę dążącym do spełnienia swoich marzeń. Nie patrząc na przeszkody losu dociera poprzez Iwanogród, Zamość, Biłgoraj do ukochanego Józefowa, gdzie kończąc sto lat może cieszyć się nowo narodzonym synem – Izaakiem.

Reb Tod
Bohater opowiadania Cełt i Rejcł. Rytualny rzeźnik z Kraśnika, który ma reputację świętego. Nie oszczędzany przez życie. Przeżył śmierć syna, córki i żony. Jedyną osobą, która mu została jest druga córka Rejcł. Przez niewyjaśnione wydarzenia w domu, jakoby miał być nawiedzany przez duchy, stracił pracę i zaczął uczyć nowicjuszy.

Rejcł
Bohaterka opowiadania Cełt i Rejcł. Córka reb Toda, mieszkająca z ojcem w Kraśniku. Niepozorna, szczupła, rudowłosa i piegowata dziewczyna. Żona kulawego mężczyzny z Kraśnika, który wyruszył po ślubie na pielgrzymkę do swego rabina i przepadł. Początkowo pomagała w pracy ojcu, po jego śmierci zajęła się nauczaniem dziewcząt modlitwy, szyciem, cerowaniem i doglądaniem do łóżek ludzi chorych. Lubi czytać książki i wymyślać straszne historyjki. Nie goli głowy, przez innych uważana za kobietę szaloną. Pozostawiona przez ojca bez pieniędzy i ze zrujnowanym domem przeprowadza się do ukochanej Cejtł. Dla miłości, podobnie jak ona, odbiera sobie życie.

Sara
Bohaterka opowiadania Dziedzic. Żona Falika, pochodzi z Lublina. Matka trójki dzieci – Maniusia, Pesełe i Etełe. Zapada na ciężką chorobę i umiera.

Szlemiel
Postać pojawiająca się w wielu opowiadaniach, m.in. w: Dalfunka, gdzie bogaci żyją wiecznie, Jak Szlemiel wędrował do Warszawy. Żyd z Chełma mający dość leniwy charakter. Na co dzień siedzi w domu i zajmuje się dziećmi. Mimo że jest śpiochem często marzy o przygodach i zdarza mu się próbować te marzenia spełnić. W większości jego pomysły nie mają dużego sensu a ich realizacja kończy się porażką. Uczestniczy w radach gminy tylko jako pedel, zwykle jednak nie zabiera głosu i nie jest uważany za człowieka mądrego.

Szloma
Bohater opowiadania Opowieść o trzech życzeniach. Siedmioletni chłopiec który, mieszka we Frampolu. Jego marzeniem było być jak król Salomon - mądrym i bogatym.

 Wolf Ber
Bohater opowiadania Broszka. Drobny złodziej z Kozłowa. Wywodzi się z „zacnego domu”. Jego ojciec był pobożnym człowiekiem, malował mieszkania, matka natomiast zajmowała się sprzedażą flaków i nóg cielęcych. Bardzo dobry dla biednych i potrzebujących. Wzorowy mąż i ojciec. Niezwykle pobożny żyd. Pamięta o świętach i modlitwach za zmarłych. Ożenił się z kobietą z dobrego domu – Celiną, ma dwie córki – Maszę i Ankę. Swoją pracę przyrównuje do pracy kupców, którzy według niego również nie są uczciwi. Pamięta o prezentach dla rodziny i sąsiadów. Pisze listy do byłych współwięźniów. Wystrzega się broni by nigdy nie musieć jej użyć. Wyznaje swój własny system wartości na szczycie którego jest dobro rodziny. Jest bardzo zaradny, szybko podejmuje poważne decyzje. Kocha żonę ponad wszystko, ale nie potrafi wybaczyć jej skrywanej przez nią tajemnicy.

Zalman Typisz
Bohater opowiadania Dalfunka, gdzie bogaci żyją wiecznie. Najbogatszy Żyd w Chełmie. Osiemdziesięcioletni mężczyzna z długą brodą. Człowiek skąpy i zachłanny. Jego największym pragnieniem jest żyć wiecznie i zawsze korzystać z dóbr świata, jeść bliny ze śmietaną, pić herbatę z konfiturą, kawę z cykorią i palić długą fajkę. Człowiek, który jest w stanie zapłacić każde pieniądze za realizację swoich marzeń.
 Zejlig i Brajna
Postaci z opowiadania Neftali i jego koń Sus. Małżeństwo z Janowa Lubelskiego. Mają jednego syna Naftalego. Zejlig jest woźnicą wożącym pasażerów z Janowa do Lublina i z Lublina do Janowa. Rodzice wyrozumiali i kochający syna.