Kościół trynitarzy w Lublinie (nieistniejący)
Kościół trynitarzy (tzw. pałac Pawęczkowskiego), obecnie budynek mieszkalny. Budowę rozpoczęto w 1752 roku. Był to ostatni kościół zakonny, ufundowany w Lublinie przed rozbiorami. Fundacji nie ukończono, ponieważ w 1781 roku trynitarze przenieśli się do zabudowań pojezuickich. Nieukończony kościół nabył lubelski fryzjer, Pawęczkowski, który w latach 1824–1838 przebudował go na dom, zwany odtąd pałacem Pawęczkowskiego.
Spis treści
[Zwiń]Lokalizacja
ulica Rybna 10
Funkcje
Pierwotnie kościół trynitarzy, obecnie budynek mieszkalny.
Historia
Dawny kościół trynitarzy jest zlokalizowany na lubelskim Starym Mieście, przy ulicy Rybnej 10, fasadą zwrócony do placu Rybnego. Budowę klasztoru rozpoczęto w 1752 roku na miejscu dwóch siedemnastowiecznych kamienic mieszczańskich, znajdujących się na sąsiednich parcelach.
Przeznaczone na klasztor kamienice przy ulicy Rybnej 12, darował trynitarzom 26 czerwca 1703 roku Jakub Lasiński, aptekarz królewski, z żoną Judytą z Brożeckich. Fundacji kościoła podjął się Jerzy Dominik Lubomirski, a później kasztelan lwowski Michał Łoś. Kościół miał być trójnawową bazyliką bez transeptu. Budowy nie ukończono. Nieprzesklepiona nawa główna została później wykorzystana jako podwórze kamienicy.
Nie jest znany architekt kościoła, a brak zachowanych form architektonicznych późnobarokowego kościoła utrudnia przypisanie go któremukolwiek z działających wówczas twórców.
Nieukończony kościół trynitarski był ostatnią fundacją klasztorną, jaka powstała w przedrozbiorowym Lublinie.
Po kasacie zakonu jezuitów trynitarze przenieśli się do zabudowań pojezuickich. Stąd pochodzi funkcjonująca do dziś nazwa wieży, przebudowanej przez Antoniego Corazziego, określanej przez lublinian jako Wieża Trynitarska.
Kalendarium
Literatura
- Kowalczyk J., Architektura sakralna między Wisłą a Bugiem w okresie późnego baroku, [w:] Dzieje Lubelszczyzny, t. VI, Między wschodem a zachodem, cz. III, Kultura artystyczna, pod red. T. Chrzanowskiego, Lublin 1992, s. 37–118.
- Sobczyńska-Szczepańska M., Kościoły trynitarzy na tle architektury sakralnej dawnej Rzeczypospolitej. Oryginalność, zależność, oddziaływanie, [w:] Barok i barokizacja, pod red, K.
- Brzeziny i J. Wolańskiej, Kraków 2007, s. 93–106.
- Strelnik I., Drukarnia trynitarzy w Lublinie, „Bibliotekarz Lubelski”, 1974, nr 3–4.
- Kochanowska I. [red.], Zabytki architektury i budownictwa w Polsce, t. 22, Województwo lubelskie, Lublin 1995.