Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Kościół parafialny pw. św. Teresy w Lublinie

Kościół parafialny pw. św. Teresy powstał w dzielnicy Za Cukrownią w latach 1936–1937. Zbudowany według projektu lubelskiego architekta Jerzego Siennickiego, jest jedynym na Lubelszczyźnie kościołem o konstrukcji szachulcowej.

Kościół św. Teresy w Lublinie za Cukrownią. Pocztówka
Kościół św. Teresy w Lublinie za Cukrownią. Pocztówka (Autor: Autor nieznany)

Spis treści

[RozwińZwiń]

LokalizacjaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Kościół jest położony przy skrzyżowaniu ulic Krochmalnej i Betonowej.

FunkcjaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Kościół parafialny

HistoriaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Parafia w dzielnicy Za Cukrownią została założona 5 września 1937 roku. W latach 1936–1937 wzniesiono kościół. Remontowany w latach 1947, 1957 i 1973, do końca XX wieku dotrwał w stanie niezmienionym. Dopiero w 1998 roku został ocieplony, a jego elewacje zostały pokryte łamanym piaskowcem i tzw. sidingiem.

KalendariumBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

1936–1937 – budowa kościoła
5 września 1937 – założenie parafii
1847, 1957, 1973 – remonty kościoła
1998 – remont kościoła połączony z ociepleniem; zatarcie charakterystycznego wyglądu szachulcowej elewacji

ArchitektBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Jerzy Siennicki

StylBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

OpisBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Kościół jest zbudowany w konstrukcji szachulcowej (drewniany szkielet wypełniony murem), jednonawowy z zamkniętym trójbocznie prezbiterium, dwukrotnie węższym od nawy.
 
Bryła kościoła składa się z sześcianu nawy, flankowanego przez symetryczne zakrystie prezbiterium, oraz z wieży. W dolnej części wieży mieści się kaplica św. Antoniego, otwarta do wnętrza nawy. Powyżej korony murów nawy wieża jest nieco rozszerzona. Dachy niskie – nad nawą czterospadowy – z małą wieżyczką na sygnaturkę pośrodku. Dach wieży zwieńczony niskim krzyżem.
 
Głównym elementem kompozycji elewacji kościoła są nieregularnie rozmieszczone okna różnych rozmiarów. Po remoncie w 1998 roku cokół kościoła jest pokryty łamanym piaskowcem, zaś ściany powyżej tzw. sidingiem.
 
Architektura kościoła jest traktowana modernistycznie. Jedyne odstępstwa od nowoczesnego kształtowania bryły i detalu to trójarkadowy podcień przy głównym wejściu oraz trójboczne zamknięcie prezbiterium. Nawiązaniem do rodzimej architektury są nieduże kominy na dachach zakrystii, wykonane z betonowych prefabrykatów o chropawej powierzchni, imitujących naturalny kamień.
 
Kościół św. Teresy jest prawdopodobnie jedynym na Lubelszczyźnie kościołem o konstrukcji szachulcowej.
Rzadkie jest w tym przypadku zestawienie nowoczesnych form kościoła z tradycyjnym systemem konstrukcji.
Wewnątrz znajdują się dostosowane do form kościoła ołtarze, projektowane przez lubelskich architektów: główny, św. Teresy – projektu Jerzego Siennickiego, oraz boczne – projektu Czesława Gawdzika.

LiteraturaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

  • Zahajkiewicz M.T. [red.], Archidiecezja Lubelska. Historia i administracja, Lublin 2000.
  • Kochanowska I. [red.], Zabytki architektury i budownictwa w Polsce, t. 22, Województwo lubelskie, Lublin 1995.