Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Widoki Lublina – „Wjazd generała Zajączka do Lublina” (1826)

Sygnatura na XIX-wiecznym obrazie Wjazd generała Zajączka do Lublina pozwala sądzić, że wykonał go Niemiec rodem z Monachium, przebywający w Lublinie okazyjnie albo od czasów austriackiej okupacji miasta po trzecim rozbiorze Polski. W różnych publikacjach próbuje się polonizować mistrza, przezywając go Filipem Dąbkiem. Obraz Dombecka to ostatnie znane i wartościowe malowidło lubelskie, wykonane przez cudzoziemca. Dzisiaj obraz ten wisi w gabinecie prezydenta Lublina.

Wjazd Generała Zajączka do Lublina w 1826 roku - fragment
Wjazd Generała Zajączka do Lublina w 1826 roku - fragment (Autor: Dombeck (Dąbek), Filip)

Spis treści

[RozwińZwiń]

O autorzeBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Niestety, o artyście, który wykonał obraz, można powiedzieć niewiele ponad to, co sam ujawnił, podpisując obraz słowami:

„Philip Dombeck aus München gemalt 1826”.

Nie znamy jego daty urodzenia, śmierci ani okoliczności, w jakich znalazł się w Lublinie. Nie mamy informacji o tym, jak długo przebywał w mieście ani na czyje polecenie namalował obraz.

OpisBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Obraz, mimo że zatytułowany Wjazd generała Zajączka do Lublina, nie przedstawia defilady wojskowej. Jest panoramą ukazującą miasto od strony południowej. Na pierwszym planie widać rzekę Bystrzycę, a nieco po prawnej prowadzący przez most i obsadzony szpalerem drzew Trakt Zamojski, który biegnie wśród zielonych, porośniętych drzewami łąk i znika między miejskimi zabudowaniami. Centralnym punktem obrazu jest ściśle zabudowane miejskie wzgórze. Artysta dołożył starań, by widok był jak najbardziej szczegółowy, starał się umieścić na obrazie możliwie dużo budynków, nie zapominając przy tym o scharakteryzowaniu każdego przez drobne architektoniczne detale. Zarówno po lewej, jak i po prawej stronie wzgórza staromiejskiego znalazło się miejsce na przedmieścia. Po prawej stronie obrazu widać również wzgórze zamkowe ze świeżo ukończonym, odbudowanym na potrzeby więzienia, zamkiem (ukończonym, tak jak obraz, w 1826 roku). Artysta zadbał o spójność kompozycji przez starannie zaplanowany światłocień. Umieszczona w lewym dolnym roku legenda zawiera informacje o tej i trzydziestu trzech innych miejskich inwestycjach (być może właśnie pochwała gospodarności władz miasta, a nie cześć dla generała Zajączka – który nie pojawił się w mieście – była prawdziwą przyczyną zlecenia obrazu?).

Oprócz wartości artystycznej obraz ma wyjątkową wartość dokumentacyjną. Pokazuje przemiany przestrzeni miejskiej na początku XIX wieku, a dzięki wielu szczegółom pozwala na odtworzenie wyglądu wielu nieistniejących już budowli.

LiteraturaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Powiązane artykuły

Zdjęcia

Słowa kluczowe