Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Zbysław Ciołkosz (1902–1960)

Zbysław Ciołkosz – urodzony 23 marca 1902 roku w Krakowie, zmarł 25 czerwca 1960 roku w Seattle.
Konstruktor lotniczy, inżynier związany z Podlaską Wytwórnią Samolotów w Białej Podlaskiej i Lubelską Wytwórnią Samolotów.

 

Spis treści

[RozwińZwiń]

Edukacja i kariera zawodowaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Studia inżynierskie na Politechnice Lwowskiej ukończył w 1923 roku, a następnie odbył praktykę w firmie Hotchkiss w Paryżu. W roku 1926 wrócił do Polski i rozpoczął pracę w Podlaskiej Wytwórni Samolotów w Białej Podlaskiej. Dzięki stypendium Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej wyjechał na studia do USA, gdzie uzyskał dyplom inżyniera konstrukcji lotniczych. Następnie podjął pracę na stanowisku samodzielnego konstruktora w PWS, a od 1932 roku w PZL Warszawa-Okęcie. Od roku 1938 objął stanowisko dyrektora Biura Studiów Lubelskiej Wytwórni Samolotów, a pod koniec tego roku dyrektora Oddziału Studium PWS.

Projekty i koncepcjeBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

W okresie przedwojennym był twórcą lub współtwórcą koncepcji i projektów m.in. dwumiejscowego eskortowego samolotu myśliwskiego PWS–1, pasażerskiego PWS–30, sportowego PWS–52, liniowego PWS–19, pocztowo-pasażerskich PWS–54 i PZL–27, pasażerskiego PZL–30, bombowych LWS–4 i LWS–6 oraz sanitarnego LWS–2 i obserwacyjnego LWS–3 „Mewa”.

Losy podczas II wojny światowejBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

W czasie II wojny światowej Ciołkosz pracował najpierw jako konstruktor w zakładach SNG AM (Dewoitine) w Tuluzie, później w Londynie dla Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej, organizując ewakuację polskich inżynierów i pozostałego personelu przemysłu lotniczego. W latach 1942–1943 pracował jako inżynier-konstruktor w firmie Aero Mechano Ltd., a następnie jako dyrektor Wydziału Lotniczego Ministerstwa Przemysłu, Handlu i Żeglugi rządu londyńskiego, gdzie zajmował się planami rozwoju i odbudowy lotnictwa i przemysłu lotniczego po wojnie. Zyskał uznanie jako specjalista w zakresie organizacji komunikacji i przemysłu lotniczego. Wydał na ten temat następujące opracowania: Poland’s Share in Pre-War Air Transport, Plans for a Post-War Civil Airport in Warsaw oraz atlas Poland’s Possible Contribution to Future Air Transport. W 1944 roku reprezentował Polskę na Międzynarodowej Konferencji ds. Lotnictwa Cywilnego w Chicago.

Kariera po II wojnie światowejBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Po zakończeniu wojny, podobnie jak wielu konstruktorów i osoby pozostałego personelu lotniczego, wybrał pozostanie na emigracji zamiast powrotu do kraju pod sowiecką dominacją. W latach 1945–1948 pracował w zakładach English Electric jako konstruktor lotniczy. Następnie wyjechał do USA, gdzie do roku 1957 kierował działem konstrukcyjnym w zakładach Piasecki Helicopter Corporation, w latach 1957–1959 jako kierownik Biura Projektów Wstępnych Oddziału Doświadczalnego w zakładach Hiller Aircraft Corporation, a następnie w Aerospace Division zakładów Boeinga w Seattle, gdzie pracował już do końca życia. Był cenionym specjalistą od konstrukcji śmigłowców i członkiem wielu amerykańskich i brytyjskich organizacji lotniczych. Został odznaczony prestiżowym Medalem Braci Wright, a także wieloma innymi odznaczeniami, wyróżnieniami i nagrodami w zakresie techniki lotniczej w Polsce i za granicą.
 

Opracował: Janusz Dołęga

LiteraturaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

J.R. Konieczny, T. Malinowski, Mała encyklopedia lotników polskich, Warszawa 1983.
T. Demidowicz, Bialskopodlaski biograficzny słownik sportowy, Biała Podlaska 1998.