Lublin – Cyrulicza 5 (nie istnieje)
Nr pol. 386, hip. 243
Spis treści: Historia własnościowa i budowlana Wzmianki dotyczące lokali handlowych i rzemieślniczych Ikonografia Karta realności Przypisy |
Historia własnościowa i budowlana
Jadwiga Teodorowicz Czerepińska, Rozpoznanie historyczno-konserwatorskie kwartału zabudowy zawartego pomiędzy ulicami: Cyrulicza - Furmańska - Kowalska - Lubartowska, katalog zabytków, egzemplarz dostępny wyłącznie w archiwum WUOZ, fragment opracowania:
Według Mappy Szczególnej JK Mości miasta Lublina wykonanej w 1783 r. przez
Jana Nepomucena Łąckiego interesująca nas działka należała do zespołu kilku budynków określonych w legendzie jako t 5 Rudera i Ogrody W..........
W 1 ćwierci XIX w. na nieruchomości tej lzrael Szpiro, posiadał wieloczłonową zabudowę, której nadano numer polic. 385 - 386, obecnie Kowalska 4.
Obie części działki sięgały od ul. Kowalskiej, aż po wytrasowaną później ul. Cyruliczą. Wykazują to plany z 1862 i 1864 r., wg których wschodnia interesująca nas tu część Nr 386, w swojej północnej połowie, stanowiła plac niezabudowany.
Nie udało się dokładnie ustalić kiedy przeszła ona w obce ręce. W każdym razie, w 1884 r. stanął na niej murowany budynek, usytuowany w głębi działki, będący w 1946 r. własnością Giskli Zacharmann.[1] Po II wojnie jako opuszczone mienie pożydowskie obiekt został przyjęty pod przymusowy zarząd nieruchomości, a w latach 1990-ych rozebrany.
Jego charakterystyczne odsunięcie z linii regulacyjnej ulicy, zawsze przyjmowanej jako najatrakcyjniejsze usytuowanie na działce śródmiejskiej - każe podejrzewać, że nowonabywcy wykorzystali pozostałości dawnego XVIII-wiecznego budynku jaki ukazywała tu Mappa J.N. Łąckiego.
Przyjęcie takiej interpretacji tłumaczyłoby też mylne przypisywanie położonej po sąsiedzku kamienicy Furmańska 6 proweniencji XVIII-wiecznej,[2] podczas gdy - jak wykazano obecnie - znajdował się na niej dom drewniany Nr 642, a później dwuetapowo ukształtowana kamienica z lat 1860 - 1889.
Działka Cyrulicza 5 pusta, wygrodzona parkanem drewnianym od ulicy, o nawierzchni podwórza brukowo - gruntowej.
Wzmianki dotyczące lokali handlowych i rzemieślniczych
Archiwum Państwowe w Lublinie
1929 - Gdal Moszek Bess - skład śledzi, Aml 1918-1939, sygn. 2624,
- „lokal całkowicie nieodpowiedni"
- „Cały wagon beczek ze śledziami złożony jest w tem podwórzu bez nakrycia dachem. Połowa beczek jest już otwarta, a część ich pusta. Całe podwórze bardzo ciasne i cuchnie od zapachu śledzi i pustych beczek od śledzi, co nie odpowiada przepisom."
1930 - Szaja Gewerc - piwiarnia i jadłodajnia, Aml 1918-1939, sygn. 2633,
1927 - Michel Szolsohn - majster, właściciel drukarni, Aml 1918-1939, sygn. 3583,
1946 - Marian Gutka - mydlarnia, IB, sygn. 497,
Księga Adresowa Polski z 1929 r:
Gdala Zacherman - śledzie
D. Goldsztajn - owocarnia
B. Gutrajch - tkalnia
Ikonografia
APL, IB sygn. 497:
- plan sytuacyjny nieruchomości (1940 r.),
- plan mydlarni Mariana Gutki (1946 r.),
- plan sytuacyjny nieruchomości (1946),
Karta realności
IB sygn. 497 (1940 r.)
Mieszkańcy nieruchomości wg. zawodu | |||||||
Zawód |
Liczba osób zamieszkałych | Uwagi |
|||||
na parterze | na piętrze | na pod- daszu |
w suter- enie |
w bud. fronto-wym |
w oficynie | ||
Pracownicy umysłowi | |||||||
Wolne zawody | |||||||
Robotnicy | 1 | 1 | |||||
Kupcy i przemysłowcy | 1 | ||||||
Rzemieślnicy | 2 | 2 | 1 | ||||
Rolnicy | |||||||
Inne zawody | |||||||
Bez zawodu | 1 | 1 | 1 |
Mieszkańcy w dniu sporządzenia spisu | ||||||
Ogólna ilość mieszkańców | Mężczyzn | Kobiet | Dzieci do lat 6 włącznie | Dzieci od 7-18 lat włącznie | Uwagi | |
chrześcijan | Żydów | |||||
2 | 39 | 17 | 10 | 5 | 9 |
IB 497 - Cyrulicza 5
data budowy: 1894
wł.: Gdala Zacherman, ur. 1875
Benjamin Sura
dn. 31.III.1940
Liczba i rodzaj lokali niemieszkalnych:
a) fryzjer
opracował Tadeusz Przystojecki
Przypisy
[1] APL, Inspekcja Budowlana, sygn. 497.
[2] Zabytki architektury i budownictwa w Polsce, t.22 Woj. lubelskie, Warszawa 1995, s.231 poz. 239.