Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Widoki Lublina – „Lublin nad rzeką Bystrzycą” Napoleona Ordy (II połowa XIX wieku)

Napoleon Orda – rysownik, malarz, pianista i kompozytor – jest autorem ponad tysiąca akwarel i rysunków wykonanych podczas jego podróży po kraju. Prace zostały wydane w ośmiu tekach litograficznych. W ostatniej, pod numerem 245, znajduje się widok Lublina pt. Lublin nad rzeką Bystrzycą. (Polska). Gubernia Lubelska.

Spis treści

[RozwińZwiń]

O autorzeBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Napoleon Orda urodził się w 1807 roku w Worocewiczach koło Pińska. Po powstaniu listopadowym, w którym brał udział, wyemigrował do Francji. Wrócił do kraju w 1856 roku. Od 1873 roku, przez dziesięć ostatnich lat życia, systematycznie odbywał letnie podróże artystyczne po kraju, w trakcie których stworzył ponad tysiąc rysunków i akwarel. Oprócz uzdolnień plastycznych, posiadał również muzyczne: był pianistą i kompozytorem. Zmarł w kwietniu 1883 roku w Warszawie.

Historia dziełaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Rysunki i akwarele, które Napoleon Orda wykonywał podczas podróży po kraju stały się podstawą albumu składającego się z ośmiu tek litograficznych. Jego pełna, nieco długa, nazwa brzmi: Album widoków Polski przedstawiających miejsca historyczne od początku Chrześcijaństwa w tym kraju oraz stare ruiny zamków obronnych w Guberniach Warszawskiej, Kaliskiej, Piotrkowskiej, Kieleckiej, Lubelskiej, Radomskiej, Płockiej, Suwalskiej i Łomżyńskiej wykonane z natury przez Napoleona Ordę, lit. w Zakładzie artystyczno-Litograficznym Maxymiliana Fajansa w Warszawie. Poszczególne teki były wydawane w latach 1873–1883. Śmierć Ordy, który sam był wydawcą i kolporterem swego dzieła, uniemożliwiła wydanie zaplanowanej teki dziewiątej i dziesiątej. W ostatniej wydanej przed śmiercią, tece ósmej, pod numerem 245, znajduje się widok Lublina pt. Lublin nad rzeką Bystrzycą. (Polska). Gubernia Lubelska.

OpisBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Trójkolorowa (beżowo-biało-czarna) litografia przedstawia dziedziniec Zamku Lubelskiego, będącego już w tym czasie więzieniem o neogotyckiej architekturze. Pionowy kadr obejmuje kaplicę Świętej Trójcy, donżon i kawałek brukowanego placu, po którym przechadza się kilkoro ludzi. Perspektywa zamknięta jest blankowanym murem zamku. Pierwszy plan tonie w półmroku, dziedziniec natomiast jest skąpany w słońcu, w którym fasada kaplicy bieleje niemal oślepiająco. Litograf (Alojzy Misierowicz), który kopiował rysunek na kamienie litograficzne – co było warunkiem jego powielenia – posłużył się krótką, miękką, drobną kreską, dzięki czemu uzyskał precyzyjny i bogaty w szczegóły, a jednocześnie subtelny modelunek brył.

LiteraturaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

  • Orda N., Album widoków Polski przedstawiających miejsca historyczne od początku Chrześcijaństwa w tym kraju oraz stare ruiny zamków obronnych w Guberniach Warszawskiej, Kaliskiej, Piotrkowskiej, Kieleckiej, Lubelskiej, Radomskiej, Płockiej, Suwalskiej i Łomżyńskiej wykonane z natury przez Napoleona Ordę, lit. w Zakładzie artystyczno-Litograficznym Maxymiliana Fajansa w Warszawie, Warszawa 1873–1883.
  • Pług A., Napoleon Orda [wspomnienie pośmiertne], „Kłosy” 1883, nr 933.
  • Polanowska J., Orda Napoleon, [w:] Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających (zmarłych przed 1966 r.), t. 6, Warszawa 1998.