Widoki Lublina – litografie i akwarele Bronisława Kopczyńskiego (początek XX wieku)
Bronisław Kopczyński jest autorem pięćdziesięciu akwarel i litografii z widokami Lublina. Jest także autorem dwóch akwarel z 1918 roku, dokumentujących odkrywanie fresków w kaplicy zamkowej w Lublinie.
Spis treści
[Zwiń]O autorze
Bronisław Kopczyński urodził się w 1882 roku w Warszawie. W latach 1902–1905 studiował na ASP w Krakowie, m.in. u Teodora Axentowicza. W 1906 roku na stałe wrócił do Warszawy. Malował głównie cykle akwarel przedstawiające zabytki kraju (najwięcej warszawskich), ponadto wykonywał litografie, rysunki satyryczne, scenografie i malowidła ścienne.
Zmarł w 1964 roku w Warszawie.
Historia dzieła
Bronisław Kopczyński był artystą wrażliwym na piękno architektury. Jego styl, który można określić jako realizm z elementami nastrojowości, ujawnił się w serii pięćdziesięciu akwarel i litografii wykonanych podczas krótkiego pobytu w Lublinie w 1917 lub 1918 roku. Powstały wtedy prace: Ulica Mostowa, Ulica Krawiecka, Ruiny starego pałacu, Brama Grodzka, Klasztor oo. bernardynów, Brama Krakowska i inne.
Opis
Dobór motywów wskazuje na to, że Bronisław Kopczyński był zafascynowany dwoma typami obiektów: dostojnymi zabytkami (Brama Krakowska, Klasztor oo. bernardynów) i Lublinem „drugiej kategorii” – zaułkami, ruinami, zaniedbanymi drewnianymi budynkami. Nie unikał planów ogólnych (Ulica Mostowa, Brama Grodzka), lubił także przyglądać się detalom, takim jak zniszczone przez czas schody (Ruiny starego pałacu), czy żeliwna balustrada o skomplikowanym rysunku (Ulica Krawiecka).
Jego rysunki, akwarele i litografie są z jednej strony na tyle realistyczne, że współcześni artyście krytycy sztuki nazywali go „inwentaryzatorem”, z drugiej niespokojna kreska, którą się posługiwał, przywodzi na myśl inspiracje secesją. Wyrazisty, swobodnie prowadzony, kapryśny kontur wypełniają stonowane, spokojne, utrzymane w jednej gamie plamy barwne. Kompozycja prac jest zrównoważona i mimo obecności wielu szczegółów zachowuje lekkość.
Literatura
- Bartnik, R., Widoki Lublina w zbiorach graficznych Muzeum Lubelskiego, [w:] Z. Nestorowicz [red.], Ikonografia dawnego Lublina, Lublin 2000.
- Leszczyńska U., Kopczyński Piotr Bronisław, [w:] Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających (zmarłych przed 1966 r.), t. 4, Wrocław 1986.
- Wańke W., Stary Lublin. Obrazy B. Kopczyńskiego w Tow. Zach. Sztuk Pięknych, „Świat” 1918, nr 41.
- Zebrzydowski K., Dwie wystawy [m.in. Bronisława Kopczyńskiego], „Tygodnik Ilustrowany” 1918, nr 42.