Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ulica Bramowa w Lublinie – historia ulicy

Ulica została wytyczona w tym samym czasie, co pozostałe ulice Rynku. Łączy Rynek z Bramą Krakowską. Zabudowa ulicy jest w dużym stopniu rekonstrukcją powojenną.

Ulica Bramowa w Lublinie
Ulica Bramowa w Lublinie (Autor: Mirosław, Jacek (1944- ))

Spis treści

[RozwińZwiń]

Nazwa ulicyBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Już w XVI wieku nazywana była ulicą Krakowską, analogicznie do ulicy Grodzkiej, łączącej Rynek z Bramą Grodzką. Nazwę tę przejęła potem główna ulica Krakowskiego Przedmieścia, a ulicę tę zaczęto nazywać Przyrynek (1839), a następnie Bramową.

KalendariumBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

1341 – rozpoczęcie budowy Bramy Krakowskiej.

XVI wiek – ulica nazywana Krakowską.

1471 – przez ulicę przebiega fragment rurociągów.

lata 50. – odbudowa ulicy ze zniszczeń wojennych.

Ciekawe miejscaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Przy ulicy Bramowej, znajdującej się w pobliżu Rynku, zawsze panował gwar i ruch. Przy uliczce znajdowało się wiele drewnianych kramów i jatek mięsnych. Czarno ubrani właściciele, stojąc w drzwiach wąskich sklepików, wypatrywali klientów. Na każdym kroku czekały przechodnia propozycje nabycia najlepszych i najtańszych towarów. Na tej ulicy znajdowały się też największe hurtownie żydowskie.

  • Wodociąg

W 1471 roku Lublin dostał pozwolenie od Kazimierza Jagiellończyka na budowę wodociągu doprowadzającego wodę z Bystrzycy do miasta. Rurociąg przebiegał m.in. północną stroną Bramy Krakowskiej wzdłuż ul. Bramowej, a następnie Grodzką, po czym skręcał w ul. Ku Farze i dalej do placu Rybnego.

  • Apteki

Apteka (Bramowa 3)

Apteka została założona przed 1833 rokiem. Jej właścicielem w latach 1838–1865 był Onufry Xelowski, upamiętniony tablicą w kościele oo. kapucynów w Lublinie. Zmarł on w wieku 52 lat. Jego syn Henryk Xelowski – uczeń aptekarstwa – za udział w powstaniu styczniowym został przez Sąd Kryminalny Guberni Lubelskiej zaocznie pozbawiony wszelkich praw. Aptekę Xelowskich – na polecenie władz – przejął na podstawie „konsensu” Józef Waręski, posiadający już „konsens” na prowadzenie apteki w Sokołowie.

Apteka (Bramowa 8)

W latach pięćdziesiątych powstał dla „Centrosanu” (dziś Cefarm) duży zespól budynków przy ulicy Bramowej 2–8. W 2003 roku hurtownia została przeniesiona do nowej siedziby mieszczącej się przy ul. Spółdzielczości Pracy 73, a w budynku pod numerem 8 pozostała tylko apteka. Na sklepieniach pomieszczenia apteki znajdują się dekoracje autorstwa Henryka Zwolakiewicza, przedstawiające dziewięć herbów miast polskich.

Narożna kamienica Rynek 20 zwana jest kamienicą Cukierników, z powodu dekoracji fryzu. Po spaleniu podczas wojny, odbudowano ją niemal w tym samym stylu. Teraz znajduje się tam m.in. kawiarnia Czarcia Łapa.

  • Sklep korzenny Frycza

Wspomniany został przez Seweryna Liniewskiego w jego Pamiętnikach.

ZabytkiBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Brama Krakowska, pierwotnie nazywana Bramą Wyższą, powstała po najeździe tatarskim w 1341 roku jako część murów obronnych miasta. Do gotyckiej bramy w XVI wieku zostało dobudowane przez Sebastiana Włocha przedbramie, zakończone krenelażem z narożnymi wieżyczkami. Brama poprzedzona była fosą z mostem zwodzonym. Brama wraz z przedbramiem spłonęły w 1557 roku. Odbudowano je w 1564 roku. Górna część otrzymała wtedy ośmioboczną kondygnację oraz barokowy hełm. Następny pożar z 1575 roku po raz kolejny zniszczył obiekt. Przy odbudowie przywrócono jej hełm, zegar i dzwon. W drugiej połowie XVIII wieku wzmocniono budowlę potężnymi szkarpami oraz zwieńczono hełm Bramy monogramem króla Stanisława Augusta – SAR (Stanislaus Augustus Rex) zakończonym koroną i krzyżem.

  • Tablica poświęcona pamięci Ludomira Rogowskiego (Bramowa 2).

LiteraturaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Powiązane artykuły

Powiązane mapy

Zdjęcia

Słowa kluczowe