Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Stanisław Hozjusz (1504–1579)

Stanisław Hozjusz herbu Hozyusz – biskup chełmiński i warmiński, dyplomata polski, sekretarz wielki koronny, humanista, teolog, działacz kontrreformacji.

Unia Lubelska
Unia Lubelska (Autor: Matejko, Jan (1838-1893))

Spis treści

[RozwińZwiń]

Młodość i edukacjaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Stanisław Hozjusz urodził się w spolonizowanej rodzinie mieszczańskiej, która przybyła do Polski z zachodniej części Niemiec. Jego ojciec, Ulryk Hose, pełnił urząd zarządcy mennicy królewskiej w Wilnie, później zaś został wojskim wileńskim. Młody Stanisław odebrał staranne wykształcenie – początkowo kształcony był przez prywatnych nauczycieli, następnie studiował na Akademii Krakowskiej. Wykazywał się wielkimi zdolnościami i bardzo szybko (w ciągu półtora roku) zdobył tytuł bakałarza. Początkowo nauczał w szkołach biskupich, wydawał też własne wiersze i inne utwory literackie. W 1530 roku wyjechał na studia do Padwy, gdzie po czterech latach zdobył tytuł doktora obojga praw.

Kariera urzędniczaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Po powrocie do kraju Hozjusz zatrudnił się w kancelarii biskupa krakowskiego, później zaś zdobył posadę sekretarza w kancelarii królewskiej. Dzięki poparciu kanclerza Samuela Maciejowskiego, oraz wiedzy i talentowi, w 1543 roku został sekretarzem wielkim koronnym. Król powierzał mu zadania dyplomatyczne na terenie Prus. Hozjusz dał się tam poznać jako zwolennik unifikacji Prus Królewskich z Koroną.

Kariera duchownaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Stanisław Hozjusz był bardzo religijny – już przed studiami chciał wstąpić do zakonu dominikanów, w czym przeszkodził mu ojciec. Gdy przebywał we Włoszech, jednym z jego nauczycieli był Hugo Buoncompagni, późniejszy papież Grzegorz XIII. W 1543 roku Hozjusz przyjął święcenia kapłańskie. Dał się szybko poznać jako zdolny teolog i wojujący polemista kontrreformacji. W 1549 roku został wyniesiony na biskupstwo chełmińskie, zaś w 1551 był już biskupem warmińskim. Jego niechęć wobec protestantów nie zmalała – cieszył się ponoć z masakry hugenotów we Francji w noc św. Bartłomieja. W swoich dziełach walczył z tezami reformacji, wzywał do jedności katolików i odnowy Kościoła. Był jednym z pięciu legatów papieskich na ostatnią sesję soboru trydenckiego, w 1561 roku został kardynałem, a na konklawe cztery lata później był jednym z ważniejszych kandydatów do tronu papieskiego.

Działalność potrydenckaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Stanisław Hozjusz był jednym z najzagorzalszych zwolenników reform trydenckich. Wierny papieżowi i wierze, naraził się ogółowi szlachty, a nawet królowi. Popadł też w konflikt z prymasem Uchańskim, dążącym do utworzenia kościoła narodowego. Talent organizacyjny i wiedza teologiczna Hozjusza zjednały mu jednak wielu stronników. W 1564 roku doprowadził do uznania przez króla i senat uchwał trydenckich.

Unia LubelskaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Na sejmie unijnym Stanisław Hozjusz był jednym ze zwolenników polityki Zygmunta Augusta. Wraz z obozem królewskim dążył do ugody między Polakami a Litwinami, za cenę ustępstw z obu stron. Jan Matejko umieścił na swoim słynnym obrazie scenę, gdy kardynał błogosławi unii.

Poselstwo włoskieBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Po zawarciu unii Hozjusz, jako znawca spraw włoskich, został wysłany przez króla, by upomnieć się o spadek po królowej Bonie. Przebywając w Rzymie, uzyskał dla Polaków kościół i hospicjum dla pielgrzymów, które istnieją do dziś. Stanisław Hozjusz zmarł w 1579 roku w Capranica pod Rzymem, został pochowany w bazylice Najświętszej Maryi Panny na Zatybrzu.

Powiązane artykuły

Powiązane osoby

Zdjęcia

Wideo

Inne materiały

Słowa kluczowe