Obrzędy wiosenne

Okres wiosenny – obejmuje czas od kusaków (kończących karnawał) do dnia/nocy świętego Jana – (sobótka/ kupalnocka) - rozpoczynającego okres letni.

 

Wiosna, to pora odradzania się wszelkich sił po zimie, czas pełen wierzeń i zabiegów magicznych, które miały zapewnić dobrobyt i pomyślność - tak ludzi, jak i dobytku. Z magią związana była również rola wielkanocnej pisanki.

Okres wiosenny rozpoczynaśroda Popielcowa (wstępna środa), która jest również początkiem Wielkiego Postu. Podczas postu ważną rolę spełniał dzień śródpościa (półpościa, przełamania postu).

Szczególnym akcentem okresu wiosennego była Wielkanoc, wraz z poprzedzającym ją czasem Wielkiego Tygodnia. Atrybuty tego czasu – szczególnie Pisanka i palma Wielkanocna obfitowały w bogatą symbolikę – podobnie jak pokarm święcony w Wielką Sobotę.

Mieszkańcy wsi szczególnym kultem otaczali Maryję (odnośnik do działu związanego z Maryją – kult Maryi) – w święto Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny czy też podczas nabożeństw majowych. Odnosi się to do okresu wiosennego po obchodach Wielkiej Nocy. Na obszarach wschodniej Lubelszczyzny do dzisiaj zachował się zwyczaj obchodzenia dnia świętego Mikołaja (wiosennego Mikołaja).

Wiosnę w obrzędowości dorocznej kończy czas związany z Zielonymi świątkami oraz Bożym Ciałem, i oktawą Bożego Ciała.

 

oprac. Monika Koziołek

 

LiteraturaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Adamowski J., O symbolice wielkanocnego jajka, „Twórczość Ludowa" 1992, nr 1-2, s. 38-40.
Adamowski J., Obrzędy zwyczaje i wierzenia okresu Wielkanocy z płd-wsch Podlasia, „Twórczość Ludowa" 1996, nr 2, s. 26-27, 30-33.
Adamowscy L. i J., Opowieści wielkanocne, „Twórczość Ludowa" 1992, nr 1-2, s. 73-77.
Adamowski J., Wierzenia i zwyczaje ludowe z północnych obszarów woj. chełmskiego, „Twór­czość Ludowa" 1997, nr 3, s. 30-32.
Adamowski J., Wierzenia i zwyczaje polsko-ruskiego pogranicza, „Twórczość Ludowa" 1992, nr 3-4, s. 40-45.
Adamowski J., Wianeczki na Boże Ciało – wierzenia i zwyczaje z terenu gm. Borki (woje­wództwo lubelskie), „Twórczość Ludowa" 1997, nr 2, s. 20-23.
Bartmiński J., Podlubelski „śmigus”, czyli kolędowanie wielkanocne, „Region Lubelski" 1988, s. 233-239.
Dąbrowski S., Pisanki lubelskie, Lublin 1936
Gauda A., Zwyczaje wielkanocne, „Biuletyn Wojewódzkiego Domu Kultury w Lublinie” 1976, nr 5, s. 24-27.
Księżopolska W., Tradycje wielkanocne, „Twórczość Ludowa” 1994, nr 1-2, s. 90-91.
Petera J., Obrzędy i zwyczaje wielkanocne na Lubelszczyźnie, „Biuletyn Informacyjny STL” 1985, nr 29, s. 13-14.
Solecka H., Palma wielkanocna – nieodłączny atrybut Świąt Wielkanocnych, „Puławski Przegląd Powiatowy” 2007, nr 3, s. 21-23.
Rosiak E., Wiosna w obrzędach wsi lubelskiej, „Kalendarz Lubelski” 1971, s. 51-56
Twardowska A., Wszystko zaczęło się od jajka, Łódź 1998.