Gmach Szkół Ekonomicznych im. A. i J. Vetterów w Lublinie
Zespołowi Szkół Ekonomicznych w Lublinie patronuje dwóch braci: August i Juliusz Vetterowie – lubelscy przemysłowcy i kupcy, społecznicy i filantropi zasłużeni dla rozwoju gospodarczego miasta i regionu na przełomie XIX i XX wieku. W 1860 roku w Zgromadzeniu Kupców miasta Lublina powstała myśl założenia szkoły handlowej.
Spis treści
[Zwiń]Lokalizacja
Lublin, ul. Bernardyńska 14
Funkcja
Zespół Szkół Ekonomicznych
Historia
Zespołowi Szkół Ekonomicznych w Lublinie patronuje dwóch braci: August i Juliusz Vetterowie – lubelscy przemysłowcy i kupcy, społecznicy i filantropi, zasłużeni dla rozwoju gospodarczego miasta i regionu na przełomie XIX i XX wieku. W 1860 roku w Zgromadzeniu Kupców miasta Lublina powstała myśl założenia szkoły handlowej. Została uruchomiona po wielu staraniach 5 sierpnia 1866 roku, jako czteroklasowa Szkoła Niedzielno-Handlowa.
Finansowe wsparcie Towarzystwa Pomocy dla Szkoły Handlowej, aktywność jego prezesów – Mieczysława Wolskiego, a szczególnie Augusta i Juliusza Vetterów – przyczyniły się do wybudowania pięknego gmachu przy ulicy Bernardyńskiej. Rozpisany konkurs architektoniczny wygrał projekt opatrzony godłem „Czerwony pierścień”, którego autorami byli warszawscy architekci – Teofil Wiśniewski i Józef Holewiński.
W 1904 roku dokonano rozbiórki dwóch skrzydeł klasztoru pp. bernardynek, czyli północno-wschodniego, oraz innych istniejących tu budynków. Na ich miejscu został wystawiony gmach Szkoły Handlowej Zgromadzenia Kupców im. A. i J. Vetterów. Własnością szkoły stało się północno-zachodnie skrzydło klasztoru użytkowane na cele mieszkalne.
Nauka w nowym budynku z czerwonej cegły rozpoczęła się 5 września 1906 roku. Imię braci Augusta i Juliusza Vetterów szkoła otrzymała w 1928 roku i zostało ono utrzymane po II wojnie światowej dla wszystkich instytucji, jakie działały w gmachu Zgromadzenia Kupców. Nie ma drugiej w mieście i regionie szkoły, która doczekałaby się tylu opracowań – od pracy Zygmunta Bownika po monografię Karola Poznańskiego i Tadeusza Kąckiego.
Szkoła Vetterów działa nieprzerwanie od 135 lat. Kształci w specjalnościach handlowo-ekonomicznych. Obecnie [2017 – red.] w skład Zespołu Szkół Ekonomicznych wchodzą: Liceum Ekonomiczne, Liceum Zawodowe, XVI Liceum Ogólnokształcące, Policealne Studium Zawodowe.
Na terenie szkoły znajduje się mur przy dawnej posesji Gorajskich, będący częścią trójskrzydłowego założenia, które powstało w pierwszym etapie budowy założenia klasztornego. Być może etap ten był znacznie rozciągnięty w czasie, gdyż w latach 1669–1675 dobudowano piętro nad refektarzen, cztery cele sklepione i zakończono budowę dolnego w górnego dormitarza, natomiast cześć klasztoru była już w bardzo złym stanie. Tymi zniszczonymi zabudowaniami były prawdopodobnie kamienice przy ulicy Bernardyńskiej.
Architekt
Józef Holewiński, Teofil Wiśniewski
Styl
Budowla utrzymana w duchu architektury eklektycznej.
Opis
Budynek z czerwonej cegły, projekt opatrzony godłem „Czerwony pierścień”, szczyty zdobione pseudogotyckimi sterczynami.
Wnętrze
W holu wejściowym znajduje się sześć kolumn z głowicami jońskimi; pomieszczenia wysokie przestrzenne.
Materiały i techniki
Elewacja z czerwonej cegły; szczyty zdobione pseudogotyckimi sterczynami; wimperga.
Data budowy i przebudowy
1906–1907 – budowa;
maj 1983 – remont elewacji.
Otoczenie
Budynek znajduje się przy ulicy Bernardyńskiej, w sąsiedztwie znajdują się: Miejski Dom Kultury, dawny klasztor pp. bernardynek (zajmowany obecnie przez zakon oo. jezuitów), secesyjna kamienica.
Literatura
Denys M., Wyszkowski M., Lublin. Przewodnik, Lublin 2001.
Kęcki T., Szkoły im A. i J. Vetterów w Lublinie i ich uczniowie 1866–2000.
http://vetter.zse.lublin.pl/, [dostęp: 9.08.2017].
