Bernardyńska 16 w Lublinie

LokalizacjaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Kamienica dobudowana od strony północnej do szkoły handlowej im. Vetterów; od strony południowo-wschodniej znajduje się bliźniacza kamienica (Bernardyńska 18); od tyłu znaczne obniżenie terenu dawnych ogrodów klasztornych.

Dawny numer policyjny: 240

Numer hipoteczny: KW 2888

Numer obecny: Bernardyńska 16

FunkcjeBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Budynek pełnił funkcję mieszkalną i handlowo-usługową. W 1941 roku na terenie nieruchomości istniała pralnia i sklep obuwniczy.

KalendariumBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

1887 – rozbiórka klasztoru P.P. Bernardynek i zabudowań przy murze klasztornym

1889 – wzniesienie murowanego budynku mieszkalnego na działce Bernardyńska 16

ok. 1896 – regulacja ciągu zabudowy wzdłuż ulicy Bernardyńskiej

ok. 1910 – nieruchomość kupuje osoba prywatna

1913 – istnienie trzypiętrowego budynku o eklektycznym wystroju zewnętrznym

po 1920 – nieruchomość kupują osoby prywatne

8 luty 1941 – Karta realności

1975 – remont obiektu

1994 – kamienica jest własnością prywatną, a w 1/5 należy do Gminy Lublin

HistoriaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Około 1896 roku przystąpiono do regulacji ciągu zabudowy wzdłuż ulicy Bernardyńskiej: zakończono rozpoczętą w 1887 roku rozbiórkę klasztoru P.P. Bernardynek i zabudowań znajdujących się przy murze klasztornym (w pobliżu ulicy Żmigród), naprawiono mur ogradzający dawne ogrody i część gospodarczą zakonu, a na pasie pomiędzy murem a ulicą Bernardyńską rozpoczęto proces zabudowy.

Pierwszy projekt zakładał budowę, na obecnych posesjach 16 i 18, ciągów handlowych z witrynami od strony ulicy i wjazdem od strony północnej. W 1889 roku na działce Bernardyńska 16, wzdłuż ulicy wzniesiono murowany budynek mieszkalny na planie wydłużonego prostokąta, z podwójnym załamaniem w części północno-zachodniej. Nieruchomość (wraz z posesją Bernardyńska 18) należała wówczas do osoby prywatnej. Około 1910 roku północna część nieruchomości (obecna Bernardyńska 16) została sprzedana innemu właścicielowi, który niedługo potem rozpoczął przebudowę kamienicy. W 1913 roku budynek ten miał już trzy piętra i posiadał eklektyczny wystrój zewnętrzny. Równolegle, na sąsiedniej posesji, powstawała niemal bliźniacza kamienica.

W roku 1975 miał miejsce remont obiektu (wymiana części stolarki okiennej i drzwiowej, instalacji elektrycznej, wodociągowej i kanalizacyjnej, wymiana pokrycia dachowego, odnowa elewacji).

MieszkańcyBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Mieszkańcy nieruchomości wg zawodu w 1940 roku

Pracownicy umysłowi 1 (na parterze), 1 (na piętrze), 2 (w budynku frontowym)

Wolne zawody 2 (na piętrze), 2 (w budynku frontowym)

Robotnicy 5 (w suterenie), 5 (w budynku frontowym)

Kupcy i przemysłowcy 1 (na parterze), 2 (na piętrze), 3 (w budynku frontowym)

Inne zawody 1 (na piętrze), 1(w budynku frontowym)

Lokatorzy według wyznania, płci i wieku w 1940 roku

Ogólna ilość mieszkańców 74

Chrześcijan 74

Mężczyzn 19

Kobiet 32

Dzieci do lat 6 włącznie 7

Dzieci do lat 7-18 włącznie 16

OpisBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Budynek czterokondygnacyjny, podpiwniczony, wzniesiony na planie wydłużonego prostokąta rozszerzonego w części północno-zachodniej. Kamienica kryta dachem dwuspadowym, w części tylnej (poszerzonej o jeden trakt) – jednospadowym.

Elewacja frontowa trzynastoosiowa, czterokondygnacyjna, symetryczna, z pseudoryzalitami na osi środkowej i skrajnych. Parter boniowany, nad parterem gzyms kordonowy. Okna zamknięte łukiem odcinkowym, w profilowanych obramieniach (parter), proste, bez obramień (II i III piętro).

Na osi parteru usytuowane główne wejście flankowane pseudopilastrami. W płycinach pseudopilastrów II i III piętra palmetowe kartusze. Pod każdym oknem III piętra po trzy campanulle. W nadprożu wejścia dekoracja w formie maski starca.

Gzyms wieńczący bogato profilowany, z jajownikiem w dolnej części. Ponad gzymsem attyka.Elewacja szczytowa (północno-zachodnia), gładka, w narożu boniowana, zwieńczona trójkątnym szczytem ze spływami i sterczynami. W środku szczytu wąskie okno. Elewacja przeciwległa gładka, z oknem na I piętrze.
Elewacja tylna gładka, z regularnie rozmieszczonymi otworami, bez obramień. Posiada wydatny gzyms wieńczący o analogicznym do frontowego profilowaniu.

WnętrzeBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

W 1994 roku odnotowano w większości autentyczny wystrój wnętrz: dwubarwną terakotę (na parterze klatki schodowej); spoczniki wyłożone dwubarwną, dębową mozaiką parkietową o szachownicowym i kryształowym rysunku (na wyższych piętrach i w części pomieszczeń mieszkalnych); drewniane obłożenie klatki schodowej; dębowe stopnie o rzeźbionych bokach i tralkowej balustradzie; gładkie, kaflowe piece i trzony kuchenne (w latach 60–80 wymienione z oryginalnych ozdobnych).

LiteraturaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Kamienica przy ul. Bernardyńskiej 16 w Lublinie. Rozpoznanie historyczne i wnioski konserwatorskie, oprac. W. Boruch, Lublin 1994, mps WUOZ, sygn. 5443.

Akta nieruchomości położonej w Lublinie przy ul. Bernardyńskiej 16, APL, sygn. 80.

Domowa książka meldunkowa m. Lublina ul. Bernardyńska nr 16, APL, sygn. 62.