Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

1927. Lublin

1927 rok w Lublinie. Kalendarium.

Spis treści

[RozwińZwiń]

WydarzeniaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Powstanie Towarzystwa Przyjaciół NaukBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Duże znaczenie dla życia kulturalnego w Lublinie miało powstanie 27 maja 1927 roku Towarzystwa Przyjaciół Nauk. W ramach towarzystwa powstała też Komisja Regionalistyczna. Jej celem było ożywienie życia naukowego, zainicjowanie badań opartych na lokalnych materiałach archiwalnych i bibliotecznych, organizowanie regionalnych muzeów, wydawanie publikacji książkowych, czasopism o charakterze regionalnym. Komisja wydawała od roku 1928 własne pismo „Region Lubelski”. Jego twórcą był Feliks Araszkiewicz, a jednym z członków komitetu redakcyjnego – Józef Czechowicz. Ukazały się tylko dwa zeszyty.

„Region Lubelski” (1928–1929)

Feliks Araszkiewicz (1895-1966)

Debiutancki tom poetycki Józefa Czechowicza „Kamień”Bezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Pod koniec lipca tego roku ukazuje się nakładem „Biblioteki Reflektora” debiutancki tom poetycki Józefa Czechowicza zatytułowany Kamień, wydrukowany w drukarni „Sztuka” przy ul. Kościuszki.

Projekt okładki, układ graficzny tekstu, wybór czcionki i papieru – wszystko to było dziełem Czechowicza. Książka była odbita na grubym, szarym papierze. Pierwsza recenzja tomiku zamieszczona została w dodatku „Literatura i Nauka” do „Ziemi Lubelskiej” z 13 listopada 1927 roku. Był to tekst „O przecinku i o poezji…” Juliana Krzyżanowskiego. Tytuł artykułu był aluzją do tego, że Czechowicz pozbawił swoje wiersze znaków przestankowych. W Kamieniu były jeszcze zachowane duże litery. We wszystkich kolejnych publikowanych tomach przestrzegał już tego, aby nie było w nich dużych liter ani znaków interpunkcyjnych. Jedynie w tomie Stare kamienie (1934 r.), wydanym wspólnie z Franciszką Arnsztajnową, używał zarówno dużych liter, jak i znaków interpunkcyjnych. Był to gest wykonany w stronę Arnsztajnowej, mającej zastrzeżenia wobec sposobu publikacji wierszy przez Czechowicza. Zwróćmy uwagę na to, że wiersze Czechowicza zamieszczane w prasie codziennej, której odbiorcą był przeciętny czytelnik, posiadały duże litery i znaki interpunkcyjne. Chodziło zapewne o to, by nie szokować go awangardowymi rozwiązaniami.

Przewodnik „Stary nowy Lublin”Bezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

W tym roku pisze tekst „Stary i nowy Lublin. Krótki przewodnik po naszym mieście” przeznaczony do przygotowywanego dodatku do „Ekspressu Lubelskiego: Kalendarz na rok 1928” Znajdujemy tam m. in. krótki opis Lublina z tego okresu:

Obecnie miasto zawiera w swym obrębie szereg dzielnic, z których najbardziej ożywionemi są: ul. Krakowskie Przedmieście, mająca charakter pryncypalnej, oraz dzielnica przemysłowa (ul. Zamojska i jej okolice), gdzie ogniskuje się życie przemysłowe miasta, oraz ruch od dworca kolejowego do śródmieścia. Dworzec kolejowy został wzniesiony przez Rosjan w latach 1876/1877, podczas działań wojennych w roku 1915 zniszczony przez pożar, następnie odrestaurowany prowizorycznie. Wygląd obecny nadano mu w latach 1926/1927 podczas gruntownej przebudowy. Od dworca ulicami Foksalną i Zamojską dochodzi się do mostu żelazo–betonowego (1909r.) na Bystrzycy. Po drodze mijamy bocznice z prawej strony: Bychawską, oraz Fabryczną, prowadzącą do Zakładów budowy aeroplanów p.f. Plage i Laśkiewicz. W okolicy fabryki: cementu, eternitu, odlewnie i huta szklanna. Z lewej strony również dwie bocznice. Aleja Jagiellońska i Zygmuntowska.

Scriptores, 2008, nr 32, s. 340–341.

Wystawa książki i pokaz ekslibrisówBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

W roku 1927 zorganizowano w Lublinie wystawę książki polskiej. Przy tej okazji zorganizowano też pokaz ekslibrisów, który był pierwszą tego rodzaju ekspozycją w Polsce. 

MiejscaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Dom ŻołnierzaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

W roku 1927 ukończono budowę Domu Żołnierza, z materiału pochodzącego z rozbiórki soboru na pl. Litewskim.

Elektrownia miejskaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Rozpoczęcie budowy elektrowni miejskiej. Była ona prowadzona w latach 1927–1928. Elektrownię zlokalizowano na terenie Kośminka przy ul. Długiej. Energia rozprowadzana była kablami podziemnymi wysokiego i niskiego napięcia oraz napowietrznymi liniami niskiego napięcia. W pierwszym dziesięcioleciu odzyskania niepodległości miasto nie posiadało elektrowni komunalnej. W Lublinie istniały wówczas 24 prywatne elektrownie, powiązane z zakładami przemysłowymi, które dostarczały prąd także do domów mieszkalnych.

 

Powiązane artykuły

Zdjęcia

Słowa kluczowe