Odsłonięcie pierwszego elementu Szlaku Pamięci „Lublin. Pamięć Zagłady”
W dniu 29 grudnia 2016 r. odbyło się odsłonięcie płyty w miejscu egzekucji dzieci żydowskich i ich opiekunek z ochronki przy ul. Grodzkiej 11. Płyta jest pierwszym elementem Szlaku Pamięci powstałym w ramach projektu Lublin. Pamięć Zagłady
. Całość szlaku została otwarta 16 marca 2017 roku.
Warto podkreślić, że w działania związane z upamiętnieniem śmierci dzieci bardzo silnie zaangażowana była lokalna społeczność dzielnicy Tatary, która czuje się odpowiedzialna za włączenie się w opiekę nad tym miejscem i od wielu lat zwracała się do Ośrodka o pomoc w jego upamiętnieniu.
Odsłonięcie upamiętnienia miejsca śmierci dzieci i ich opiekunek
29 grudnia 2016 miało miejsce odsłonięcie pierwszego elementu Szlaku Pamięci Lublin. Pamięć Zagłady
– miejsca egzekucji dzieci i ich opiekunek z sierocińca przy ul. Grodzkiej 11.
Termin: 29 grudnia 2016 r., godz. 10:30
Miejsce: Róg ulic Łęczyńskiej i Maszynowej
Spotkanie z mieszkańcami: MBP Filia nr 3, ul. Hutnicza 20
Historia dzieci i ich opiekunek
24 marca 1942 r., w trakcie akcji likwidacyjnej lubelskiego getta na Podzamczu, Niemcy wywieźli samochodami ciężarowymi ponad sto dzieci z żydowskiej ochronki wraz z trzema opiekunkami. Wszyscy zostali rozstrzelani na terenie dawnej kopalni piasku. Według zachowanych przekazów pracownice Ochronki – Anna Taubenfeld, Hanna Kupperberg i p. Rechtman nie chciały opuścić dzieci i towarzyszyły im do końca. Ciała ofiar pochowano na miejscu w masowym grobie.
Po wojnie na miejscu egzekucji odbyła się ekshumacja zwłok i szczątki przeniesiono na teren nowego cmentarza żydowskiego w Lublinie, przy ul. Walecznych, gdzie w 1987 roku postawiono pomnik.
Szlak Pamięci w kontekście 700-lecia Lublina
Celem powstania Szlaku Pamięci było działanie na rzecz wzrostu świadomości na temat historycznego znaczenia miejsc związanych z Zagładą w Lublinie oraz lepszego rozumienia lokalnego dziedzictwa. Było to szczególnie istotne w kontekście 700. rocznicy nadania prawa miejskiego dla Lublina (2017 r.), z okazji której realizowano wydarzenia naukowe i artystyczne podkreślające wkład społeczności żydowskiej w rozwój miasta na przestrzeni wieków.
Jednym z elementów Szlaku Pamięci jest miejsce egzekucji dzieci i ich opiekunek. Odsłonięcie płyt z informacją o tym wydarzeniu stanowiło upamiętnienie tragicznego losu społeczności żydowskiej, która przez wieki współtworzyła tożsamość naszego miasta.
- Strona internetowa projektu: www.pamiec.teatrnn.pl
Miejsce rozstrzelania dzieci i ich opiekunek
Usytuowane jest ono u zbiegu ulic Maszynowej, Łęczyńskiej i Odlewniczej w dzielnicy Tatary. Jest to osiedlowy teren zielony, na którym dotychczas miejsce egzekucji nie było w żaden sposób oznakowane. Na obszarze tym zostały wykonane nieinwazyjne badania sondażowe, mające na celu zlokalizowanie miejsca masowego grobu.
Upamiętnienie
Miejsce masowego grobu dzieci i opiekunek z żydowskiego sierocińca zostało oznakowane za pomocą 2 betonowych płyt, każda o wymiarach 1 m x 1 m zawierających informację o historii miejsca w języku polskim i angielskim.
Treść upamiętnienia
W tym miejscu, 24 marca 1942 r., policja niemiecka zamordowała ponad sto dzieci z żydowskiego sierocińca przy ul. Grodzkiej 11 oraz ich opiekunki. W 1948 r. szczątki ofiar zostały przeniesione na nowy cmentarz żydowski w Lublinie przy ul. Walecznych.
Podziękowania
Szczególne podziękowania kierujemy do Świadka Historii, pana Mariana Sobczyka, za pomoc w ustaleniu szczegółów dotyczących miejsca zbrodni.
Dziękujemy ponadto naszym Partnerom:
- Miejskiej Bibliotece Publicznej – Filii nr 3 – pani Kierownik Jolancie Niedzińskiej
- Radzie Dzielnicy Tatary – Przewodniczącemu Rady Dzielnicy – panu Józefowi Nowimińskiemu oraz Przewodniczącemu Zarządu – panu Mieczysławowi Stasiakowi
za wspieranie nas we wszelkich działaniach związanych z realizacją upamiętnienia.
Dziękujemy także zespołowi ekspertów: panu Marcinowi Piotrowskiemu, pani Paulinie Piotrowskiej, panu Arturowi Wdowiakowi i naszemu koledze Jackowi Jeremiczowi za wykonanie badań sondażowych w miejscu egzekucji.
Patronat honorowy
Patroni medialni
Projekt „Lublin. Pamięć Zagłady” został sfinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Media o wydarzeniu
Lublin. Pamięć Zagłady. Pamięci żydowskich dzieci rozstrzelanych na Tatarach