Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Odsłonięcie pierwszego elementu Szlaku Pamięci „Lublin. Pamięć Zagłady”

Odsłonięcie pierwszego elementu Szlaku Pamięci „Lublin. Pamięć Zagłady”
Odsłonięcie upamiętnienia miejsca śmierci dzieci i ich opiekunek

W dniu 29 grudnia 2016 r. odbyło się odsłonięcie płyty w miejscu egzekucji dzieci żydowskich i ich opiekunek z ochronki przy ul. Grodzkiej 11. Płyta jest pierwszym elementem Szlaku Pamięci powstałym w ramach projektu Lublin. Pamięć Zagłady. Całość szlaku została otwarta 16 marca 2017 roku.

Warto podkreślić, że w działania związane z upamiętnieniem śmierci dzieci bardzo silnie zaangażowana była lokalna społeczność dzielnicy Tatary, która czuje się odpowiedzialna za włączenie się w opiekę nad tym miejscem i od wielu lat zwracała się do Ośrodka o pomoc w jego upamiętnieniu.

Odsłonięcie upamiętnienia miejsca śmierci dzieci i ich opiekunekBezpośredni odnośnik do tego akapitu

29 grudnia 2016 miało miejsce odsłonięcie pierwszego elementu Szlaku Pamięci Lublin. Pamięć Zagłady – miejsca egzekucji dzieci i ich opiekunek z sierocińca przy ul. Grodzkiej 11. 

Termin: 29 grudnia 2016 r., godz. 10:30
Miejsce: Róg ulic Łęczyńskiej i Maszynowej
Spotkanie z mieszkańcami: MBP Filia nr 3, ul. Hutnicza 20

Historia dzieci i ich opiekunekBezpośredni odnośnik do tego akapitu

24 marca 1942 r., w trakcie akcji likwidacyjnej lubelskiego getta na Podzamczu, Niemcy wywieźli samochodami ciężarowymi ponad sto dzieci z żydowskiej ochronki wraz z trzema opiekunkami. Wszyscy zostali rozstrzelani na terenie dawnej kopalni piasku. Według zachowanych przekazów pracownice Ochronki – Anna Taubenfeld, Hanna Kupperberg i p. Rechtman nie chciały opuścić dzieci i towarzyszyły im do końca. Ciała ofiar pochowano na miejscu w masowym grobie.

Po wojnie na miejscu egzekucji odbyła się ekshumacja zwłok i szczątki przeniesiono na teren nowego cmentarza żydowskiego w Lublinie, przy ul. Walecznych, gdzie w 1987 roku postawiono pomnik.

Szlak Pamięci w kontekście 700-lecia LublinaBezpośredni odnośnik do tego akapitu

Celem powstania Szlaku Pamięci było działanie na rzecz wzrostu świadomości na temat historycznego znaczenia miejsc związanych z Zagładą w Lublinie oraz lepszego rozumienia lokalnego dziedzictwa. Było to szczególnie istotne w kontekście 700. rocznicy nadania prawa miejskiego dla Lublina (2017 r.), z okazji której realizowano wydarzenia naukowe i artystyczne podkreślające wkład społeczności żydowskiej w rozwój miasta na przestrzeni wieków.

Jednym z elementów Szlaku Pamięci jest miejsce egzekucji dzieci i ich opiekunek. Odsłonięcie płyt z informacją o tym wydarzeniu stanowiło upamiętnienie tragicznego losu społeczności żydowskiej, która przez wieki współtworzyła tożsamość naszego miasta.

Miejsce rozstrzelania dzieci i ich opiekunek Bezpośredni odnośnik do tego akapitu

Usytuowane jest ono u zbiegu ulic Maszynowej, Łęczyńskiej i Odlewniczej w dzielnicy Tatary. Jest to osiedlowy teren zielony, na którym dotychczas miejsce egzekucji nie było w żaden sposób oznakowane. Na obszarze tym zostały wykonane nieinwazyjne badania sondażowe, mające na celu zlokalizowanie miejsca masowego grobu.

UpamiętnienieBezpośredni odnośnik do tego akapitu

Miejsce masowego grobu dzieci i opiekunek z żydowskiego sierocińca zostało oznakowane za pomocą 2 betonowych płyt, każda o wymiarach 1 m x 1 m zawierających informację o historii miejsca w języku polskim i angielskim.

Treść upamiętnieniaBezpośredni odnośnik do tego akapitu

W tym miejscu, 24 marca 1942 r., policja niemiecka zamordowała ponad sto dzieci z żydowskiego sierocińca przy ul. Grodzkiej 11 oraz ich opiekunki. W 1948 r. szczątki ofiar zostały przeniesione na nowy cmentarz żydowski w Lublinie przy ul. Walecznych.

PodziękowaniaBezpośredni odnośnik do tego akapitu

Szczególne podziękowania kierujemy do Świadka Historii, pana Mariana Sobczyka, za pomoc w ustaleniu szczegółów dotyczących miejsca zbrodni.

Dziękujemy ponadto naszym Partnerom:

  • Miejskiej Bibliotece Publicznej – Filii nr 3 – pani Kierownik Jolancie Niedzińskiej
  • Radzie Dzielnicy Tatary – Przewodniczącemu Rady Dzielnicy – panu Józefowi Nowimińskiemu oraz Przewodniczącemu Zarządu – panu Mieczysławowi Stasiakowi

za wspieranie nas we wszelkich działaniach związanych z realizacją upamiętnienia.

Dziękujemy także zespołowi ekspertów: panu Marcinowi Piotrowskiemu, pani Paulinie Piotrowskiej, panu Arturowi Wdowiakowi i naszemu koledze Jackowi Jeremiczowi za wykonanie badań sondażowych w miejscu egzekucji.

Patronat honorowyBezpośredni odnośnik do tego akapitu

 

Patroni medialniBezpośredni odnośnik do tego akapitu

 

Projekt „Lublin. Pamięć Zagłady” został sfinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Media o wydarzeniuBezpośredni odnośnik do tego akapitu

Lublin. Pamięć Zagłady. Pamięci żydowskich dzieci rozstrzelanych na Tatarach

Dramat setki dzieci upamiętniony. Skwer wreszcie z tablicą

Lublin. Pamięć Zagłady

Powiązane wydarzenia

Zdjęcia

Wideo

Inne materiały

Kategorie

Słowa kluczowe