Program Historia Mówiona realizowany jest w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” od 1998 roku. Polega on na rejestrowaniu, opracowywaniu oraz upowszechnianiu relacji mówionych dotyczących Lublina i Lubelszczyzny od dwudziestolecia międzywojennego do czasów współczesnych.

Program Historia Mówiona realizowany jest w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” od 1998 roku. Polega on na rejestrowaniu, opracowywaniu oraz upowszechnianiu relacji mówionych dotyczących Lublina i Lubelszczyzny od dwudziestolecia międzywojennego do czasów współczesnych.

Teatr NN

Miriam Kuperman

Miriam Kuperman - fotografia świadka historii
Miriam Kuperman - fotografia świadka historii (Autor: Czajkowski, Tomasz)

Miriam (Maria) Kuperman, z domu Weiler, urodziła się 24 stycznia 1948 roku we Wrocławiu. Rodzice, Józef i Helena Weiler, pochodzili z Drohobycza, a wojnę przeżyli w Uzbekistanie. Po wojnie zostali skierowani na Ziemie Odzyskane, do Wrocławia. Do Lublina przyjechała z rodzicami i starszym bratem Ryszardem w 1954 roku. Rodzina mieszkała na ulicy Długiej 6, obok elektrowni, w której ojciec pracował jako dyrektor. Miriam Kuperman chodziła do szkoły podstawowej numer 22 przy ulicy Bronowickiej, którą skończyła w 1962 roku. Następnie uczyła się w Technikum Chemicznym nr 2 przy Alejach Racławickich. Maturę zdała w 1967 roku. Rozpoczęła studia na UMCS-ie na Wydziale Chemii. Po pierwszym roku studiów wyjechała do Izraela, gdzie kontynuowała naukę na politechnice w Hajfie. Pracuje w college'u jako chemik w laboratorium. Mieszka w Izraelu.

Miriam Kuperman - relacja świadka historii

Relacja Miriam Kuperman dotyczy głównie Marca 1968 i jej wyjazdu do Izraela. Miriam Kuperman, z domu Weiler, urodziła się we Wrocławiu, a w wieku 6 lat przeprowadziła się wraz z rodzicami i starszym bratem do Lublina. Opowiada o swoim dzieciństwie, rodzicach, nauce – wspomina szkołę podstawową numer 22 przy ulicy Bronowickiej i Technikum Chemiczne, w którym zdała maturę w 1967 roku. Dobrze i miło wspomina kolegów i koleżanki z podwórka z którymi się bawiła w dzieciństwie i z którymi do dzisiaj utrzymuje kontakt. Opowiada o Towarzystwie Społeczno-Kulturalnym Żydów w Lublinie do którego chodziła jako dziecko oraz o wyjazdach na kolonie organizowane przez TSKŻ. Lublin jej dzieciństwa i młodości to także zajęcia baletu w Domu Kultury na Zamku, wizyty w kawiarni Regionalnej i chodzenie do kina Robotnik. Dalsza część relacji dotyczy sytuacji Żydów w Polsce przed 1968 rokiem, atmosfery i relacji między Polakami a Żydami. Opisuje powody swojej decyzji o emigracji, procedury z tym związane, zrzeczenie się polskiego obywatelstwa, pakowanie książek oraz wyjazd przez Wiedeń do Izraela. Mówi także o swoich pierwszych latach na emigracji, o nauce języka hebrajskiego i studiach. Wspomina również księgarnię pana Edmunda Neusteina w Tel Awiwie, w której kupowała książki w języku polskim. Miriam Kuperman podkreśla, że wciąż po latach ma wiele ciepłych uczuć do Polski, często tu przyjeżdża i czuje się jak „zadomowiona turystka”.

Czytaj więcej