Program Historia Mówiona realizowany jest w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” od 1998 roku. Polega on na rejestrowaniu, opracowywaniu oraz upowszechnianiu relacji mówionych dotyczących Lublina i Lubelszczyzny od dwudziestolecia międzywojennego do czasów współczesnych.

Program Historia Mówiona realizowany jest w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” od 1998 roku. Polega on na rejestrowaniu, opracowywaniu oraz upowszechnianiu relacji mówionych dotyczących Lublina i Lubelszczyzny od dwudziestolecia międzywojennego do czasów współczesnych.

Teatr NN

Zbigniew Dobkowski

Zbigniew Dobkowski - fotografia świadka historii
Zbigniew Dobkowski - fotografia świadka historii (Autor: Czajkowski, Tomasz)

Zbigniew Dobkowski urodził się w 1957 roku w Ełku. W 1982 roku ukończył studia na Uniwersytecie Medycznym w Białymstoku. Specjalizuje się w stomatologii zachowawczej. W 1981 roku przeprowadził się do Świdnika i od tamtej pory związany jest z Lubelszczyzną. Pracuje w zawodzie, jest także właścicielem firmy produkującej urządzenia medyczne. Od 1996 roku zajmuje się historią Zagłady w Lublinie i na Lubelszczyźnie. Odnalazł położenie miejsca znanego dziś jako Umschlagplatz (Lubelski Plac Śmierci). Organizował pierwsze marsze upamiętniające likwidację lubelskiego getta. Zajmuje się również tematyką Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Rodzina ojca Zbigniewa Dobkowskiego zaangażowana była w okresie II wojny światowej w pomoc żydowskiej rodzinie Lewin. W 1991 roku Dobkowscy odznaczeni zostali tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.

Zbigniew Dobkowski - relacja świadka historii

Relacja Zbigniewa Dobkowskiego poświęcona jest przede wszystkim procesowi poszukiwania lubelskiego Umschlagplatzu (Lubelskiego Placu Śmierci). Była to rampa kolejowa, położona na terenie miejskiej rzeźni, z której Niemcy deportowali lubelskich Żydów do obozu zagłady w Bełżcu w okresie od marca do kwietnia 1942 roku. Zbigniew Dobkowski opisuje perypetie związane z poszukiwaniem tego miejsca – wcześniej nikt dokładnie nie potrafił określić jego położenia. Przywołuje rozmowy, które przeprowadzał, i źródła, w których szukał. Przypomina próby upamiętnienia placu i projekty, których nie udało się zrealizować. Opowiada też jak zakończyły się starania o upamiętnienie tego terenu. Następnie świadek historii opowiada o sprawach związanych ze swoimi zainteresowaniami dotyczącymi dziejów Zagłady na terenach Lubelszczyzny. Krótko wspomina o swojej korespondencji z Papieżem Janem Pawłem II. Opowiada o organizacji marszów pamięci w rocznice likwidacji lubelskiego getta. Opisuje także swoją działalność związaną z upamiętnieniem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. W swojej relacji Zbigniew Dobkowski wspomina również żydowską rodzinę Lewinów, która została uratowana przez rodzinę jego ojca w czasie II wojny światowej.

Czytaj więcej