W maju 2014 roku Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” rozpoczął realizację projektu „Drewniany Skarb. Chroniąc dziedzictwo, kreujemy przyszłość”. Działanie polegało na dokumentowaniu i promocji tradycyjnej architektury drewnianej miasteczek Lubelszczyzny.

W maju 2014 roku Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” rozpoczął realizację projektu „Drewniany Skarb. Chroniąc dziedzictwo, kreujemy przyszłość”. Działanie polegało na dokumentowaniu i promocji tradycyjnej architektury drewnianej miasteczek Lubelszczyzny.

Teatr NN

Wojsławice

Wojsławice są po raz pierwszy wzmiankowane w 1404 roku, w informacji dotyczącej pochodzenia zapisanych na studia w Krakowie braci Roslay. Około 1440 roku właściciel dóbr - Jan Ligęza Czyżowski nadał Wojsławicom prawo miejskie, a w południowo-wschodniej części miasta wybudował zamek. W 1446 roku Wojsławice były już miastem, w którym odbył się sejmik ziemi chełmskiej. Rozwojowi Wojsławic sprzyjały liczne przywileje oraz położenie miasta na skrzyżowaniu szlaków handlowych i komunikacyjnych. W XVII i XVIII wieku Wojsławice były wielokrotnie niszczone przez pożary i najazdy. W 1790 roku dobra wojsławickie zakupił Wojciech Poletyłło. W mieście wybudował pałac, a także założył browar, gorzelnię, octownię, fabrykę sukna oraz fabrykę maszyn i narzędzi rolniczych. W 1869 roku utraciły prawo miejskie. Wojsławice uległy poważnym zniszczeniom podczas I wojny światowej. Pod koniec września 1939 roku do miasta weszli Sowieci, następnie zajęli je Niemcy. 

 

Z 1508 roku pochodzi akt relokacji Wojsławic wydany przez Hieronima Zaklikę Czyżowskiego, w którym zawarte jest pozwolenie na budowę jatek, podcieni i komórek wokół ratusza. Jan Górak upatruje w tym akcie początku podcieniowej zabudowy wojsławickiego rynku. Pierwszy, drewniany ratusz został zniszczony w jednym z kilku pożarów miasta. W 1860 roku Wojsławice liczyły 38 domów drewnianych. Drewniane domy podcieniowe w układzie kalenicowym istniały w Wojsławicach jeszcze w okresie międzywojennym. Znajdowały się w zachodniej i północnej pierzei rynku. Później zaczęto je stopniowo wyburzać i zastępować domami murowanymi. Do dziś przy zachodniej pierzei rynkowej częściowo zachowało się kilka drewnianych domów podcieniowych. Są to tzw. domy wąskofrontowe pierwotnie utrzymane w układzie szczytowym, kryte dachami dwuspadowymi. Układ uległ zatarciu na skutek licznych odbudów miasta po pożarach. Jednym z zachowanych domów podcieniowych znajdujących się w Wojsławicach jest budynek zlokalizowany pod adresem Rynek 59, znany jako dom szewca Fawki. Zbudowano go ok. 1925 roku. Kopia budynku znajduje się w Muzeum Wsi Lubelskiej.

 

Rynek w Wojsławicach w dzień targowy
Rynek w Wojsławicach w dzień targowy

 

Wojsławice - historia miejscowości (krajobraz, historia, kalendarium, instytucje wyznaniowe, instytucje świeckie, urbanistyka, etnografia, zabytki, wartości niematerialne)

Wojsławice - architektura drewniana

Wojsławice - katalog architektury drewnianej

Wojsławice - dom szewca Fawki

Wojsławice - model 3D

 Bezpośredni odnośnik do tego akapitu

IkonografiaBezpośredni odnośnik do tego akapitu

Archiwalne zdjęcia Wojsławic

 

Współczesne zdjęcia Wojsławic

 

Wszystkie materiały ikonograficzne w Bibliotece Multimedianej 

 

Historia mówionaBezpośredni odnośnik do tego akapitu

Relacja Stanisława Burdy

Relacja Wandy Burdy

Relacja Heleny Gołębiowskiej

Relacja Aleksandra Jałochowskiego

Relacja Heleny Kurzyńskiej

Relacja Czesławy Lackowskiej

Relacja Kazimierza Lackowskiego

Relacja Romana Lackowskiego

Relacja Heleny Mołczan

Relacja Anastazji Osiewicz

Relacja Marii Rycko

Relacja Janiny Semieniuk

Relacja Zofii Stachiry

Relacja Bolesława Sitarza

Relacja Kazimierza Stopy

Relacja Danuty Zieńczuk

Relacja Heleny Żurobskiej